życ i dlatego zwłaszcza na nowiu o wieczornéj porze składano jéj ofiary[1]. Na ziemi poświęcone jéj były bramy domów i miast, a przedewszystkiém rozdroża, i tam składano jéj na ofiarę rozmaite potrawy, na miseczkach wypieczonych z ciasta, najgłówniéj jaja gotowane. Potrawy te spożywali przechodzący biedacy[2]. Natomiast składający i nikt z jego domowników nie śmiał z nich nic kosztować[3]. Jéj świątynie były dość rzadkie. Główném centrum jéj kultu była wyspa Thera i świątynia w Laginai w Karyi, a na wyspie Eginie istniały nawet podobno misterya Hekaty, zapewne niezbyt sławne[4].
Na schyłku pogaństwa bogowie podziemia ulegli ogólnej katastrofie bogów, t. j. wyparci zostali ze swych miejsc przez przybyszów ze wschodu, zachodu, północy i południa. Wprawdzie misterya eleuzyńskie istnieją aż do dekretu Teodozyusza Wgo z dnia 10. listopada 392 r., ale wlokły one tylko żywot suchotniczy i przedstawiały zaledwie cień słaby swój dawnej świetności. Ich dawną rolę objęły już w ciągu pierwszego wieku po Chrystusie rozmaite kulty mistyczne obcego pochodzenia, a mianowicie misterya perskiego Mithrasa i egipskiej pary bóstw: Ozyrysa i Izydy. Kult egipski, rzecby można, rozlał się lawinowym pędem po olbrzymim obszarze rzymskiego imperium. Sami bogowie podlegają po części radykalnéj metamorfozie. Przez przenoszenie bowiem atrybucyj jednego bóstwa na drugie, pokrewne mu, poczynały zwolna zacierać się różnice pomiędzy nimi i tym sposobem rozwinął się stopniowo ów proces transfiguracyjny, którego ostatecznym wynikiem było zidentyfikowanie jednego bóstwa z drugiém. Wprawdzie początki tego procesu sięgają czasów o wiele dawniejszych, atoli dopiero teraz, w epoce ogólnego rozkładu pojęć religijnych, postępuje on niepowstrzymanie szybkiém tempem. Tym sposobem Pluton identyfikuje się ostatecznie z Serapisem, Persefona z Izydą, Hekate z Anubisem, Persefoną i Artemidą.
Strona:PL Chudziński Thanatos.pdf/49
Ta strona została przepisana.
