Strona:PL Balzac - Kawalerskie gospodarstwo.pdf/25

w nadziei że jej ulubione terno, które nie wyszło od dziewięciu lat, zapełni przepaść deficytu. Od tego czasu, dług począł wzrastać szybko. Doszedłszy dwudziestu tysięcy, stara Descoings straciła głowę, a nie wygrała terna. Chciała zaciągnąć pożyczkę na swój majątek, aby spłacić siostrzenicę; ale rejent wytłómaczył jej niemożliwość tego uczciwego zamiaru. Nieboszczyk Rouget, po śmierci szwagra Descoings, przejął jego dziedzictwo, spłacając panią Descoings dożywociem, które ciążyło na majątku Jana Jakóba Ronuget. Żaden lichwiarz nie pożyczyłby dwudziestu tysięcy franków kobiecie sześćdziesięcioletniej, na dożywocie, wynoszące około czterech tysięcy franków, w epoce w której lokata dziesięcioprocentowa była czemś niezmiernie łatwem. Pewnego rana, stara Descoings rzuciła się do nóg siostrzenicy i, wśród łkania, wyznała jej stan rzeczy. Pani Bridau nie uczyniła jej żadnej wymówki, odprawiła służącego i kucharkę, sprzedała zbyteczne ruchomości, sprzedała trzy czwarte swej renty na Wielkiej Księdze, spłaciła wszystko i przeprowadziła się.
 Jednym z najstraszniejszych kątów Paryża jest z pewnością ulica Mazarin, począwszy od ulicy Guenégaud aż do punktu gdzie schodzi się z ulicą de Seine, za pałacem Instytutu. Wysokie szare mury kolegium i bibljoteki które kardynał Mazarin ofiarował miastu i gdzie miała się osiedlić Akademja francuska, rzucają lodowate cienie na ten zakątek; słońce pojawia się tam rzadko, wiatr północny wieje chłodem. Biedna zrujnowana wdowa zamieszkała na trzeciem piętrze domu położonego w tym wilgotnym, ciemnym i zimnym kącie. Naprzeciw tego domu wznoszą się budowle Instytutu, gdzie mieściły się wówczas klatki dzikich zwierząt, znanych mieszczuchom pod nazwą artystów, w pracowniach zaś pod nazwą „knociarzy“. Wchodziło się jako „knociarz“, można było wyjść rządowym stypendystą w Rzymie. Operacja ta nie obywała się bez nadzwyczajnych hałasów w epokach, kiedy współzawodników zamykano do klatek. Aby wyjść laureatem, trzeba było, w oznaczonym czasie, wykonać, jeśli kto był rzeźbiarzem, model posążku w glinie, jeśli malarzem, jeden z obrazów które możecie oglądać w Szkole sztuk pięknych; jeśli muzy-