Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/84

ROZMYŚLANIE DWUDZIESTE DRUGIE

O PERYPETJACH

 Słowo „perypetja“ jest określeniem literackiem, używanem dla oznaczenia zwrotu w akcji dramatycznej.
 Sprowadzić perypetję w dramacie, który odgrywacie w tej chwili oboje, jest środkiem obrony równie łatwym jak pewnym. Jednakże, doradzając ten sposób, nie będziemy taili związanych z nim niebezpieczeństw.
 Perypetję małżeńską możnaby porównać z tęgą chorobą gorączkową, która silnego człowieka albo odrazu zmiecie, albo zapewni mu zdrowie na lata. Tak i tutaj: skoro perypetja się powiedzie, cofa kobietę na lata całe w bogobojne regjony cnoty.
 Co więcej, środek ten jest ostatnim ze wszystkich, jakie udało się nauce odkryć do dnia dzisiejszego.
 Noc Św. Bartłomieja, Nieszpory sycylijskie, śmierć Lukrecji, dwukrotne wylądowanie Napoleona we Fréjus, — oto perypetje polityczne. Nie będzie ci dane przeprowadzić ich na tak wielką skalę; ale, w swoim zakresie, twoje małżeńskie zamachy stanu nie mniej będą doniosłe od tamtych.
 Jednakże, musimy wyznać, że sztuka stwarzania sytuacji i przeobrażania, zapomocą naturalnych wydarzeń, wyglądu sceny jest wrodzonym darem; że nawrócenie na drogę cnoty kobiety, której nóżka zostawiła już kilka śladów na miękkim i złocistym piasku ścieżki zepsucia, jest najtrudniejszą ze wszystkich perypetyj i że genjuszu nie da się wlać w nikogo zapomocą nauk i przy-