Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/74

część swego majątku, podobnie jak Ludwik XV, który stworzył sobie oddzielny skarbczyk, „na wypadek nieszczęścia“, jak mówił.
 Zatem, skoro żona zacznie mówić o oszczędności, wywody jej będą miały znaczenie wahań giełdowych. Z tych finansowych fluktuacyj będziesz mógł wnosić o postępach, jakie kochanek czyni w jej sercu. E sempre bene.
 Gdyby się okazało nawet, iż żona, nie umiejąc ocenić twego bezgranicznego zaufania, zdołała roztrwonić znaczną część majątku, to, przedewszystkiem, trudno przypuścić, aby rozrzutność ta mogła dosięgnąć owej trzeciej części dochodów, które kapitalizujesz od lat dziesięciu, a powtóre, Rozmyślanie o perypetjach pouczy cię, iż właśnie to przesilenie, spowodowane szaleństwami żony, może ci dostarczyć znakomitych środków zdławienia Minotaura.
 Wreszcie, ostatnia zasada: tajemnica skarbczyka nie powinna wyjść na jaw aż po twej śmierci; gdybyś zaś był zmuszony zeń zaczerpnąć, aby przyjść w pomoc żonie, suma ta niech zawsze rzekomo pochodzi ze szczęśliwej gry, lub pożyczki od przyjaciela.
 Takie są święte zasady budżetu małżeńskiego.

 Policja małżeńska ma swoją martyrologję. Przytoczymy tylko jeden fakt, ponieważ wskazuje on jasno, iż mężowie, którzy uciekają się do tak energicznych środków, winni czuwać nad sobą nie mniej bacznie jak nad żonami.
 Pewien stary sknera, osiadły w T..., mieście, któremu mało które dorówna szałem zabaw, ożenił się z młodą i piękną kobietą, w której był tak zakochany i tak o nią zazdrosny, że miłość wzięła górę nad chciwością; rzucił interesy, aby lepiej czuwać nad żoną, zmieniając niejako przedmiot sknerstwa. Wyznaję, iż większą część spostrzeżeń, zawartych w tem studjum (dalekiem niewątpliwie od wyczerpania przedmiotu), zawdzięczam osobie, która miała sposobność obserwować ten fenomen małżeński. Jeden rys wystarczy. Bawiąc na wsi, mąż ów nigdy nie udał się na spoczynek,