majątki adwokatów czerpią źródło w procesach, zapomocą których ludzie starają się tę dobrą wiarę naruszyć? By dalej wieść te filozoficzne rozważania, ujrzelibyśmy wkrótce żandarmów bez koni i bez pięknych skórzanych spodni, gdyby cały świat zachowywał się spokojnie i gdyby nie było głupców ani próżniaków. I nakłaniajcie tu do cnoty!... Otóż, zdaje mi się, iż istnieje więcej niż się wydaje związków między memi przyzwoitemi kobietami a budżetem, i podejmuję się to udowodnić, jeśli pozwolicie mi zakończyć książkę, tak jak się zaczęła, rozprawką statystyczną. Czy zgodzicie się na to, że kochanek zużywa więcej świeżej bielizny, niż mąż, lub kawaler chwilowo niezajęty? Zdaje mi się, że to nie ulega wątpliwości. Różnicę między mężem a kochankiem można spostrzec od pierwszego rzutu oka. Pierwszy nie ucieka się do żadnych sztuczek, często bywa nieogolony, gdy drugi nie pokazuje się inaczej, jak tylko w pełnym rynsztunku. Sterne powiedział dowcipnie, iż książeczka praczki jest najbardziej historycznym dokumentem do jego Tristrama Shandy, i że z ilości zużytych koszul można odgadnąć, które ustępy książki przychodziły mu z największą trudnością. Otóż tak samo u kochanków, rachunek praczki jest najwierniejszym i najbezstronniejszym historykiem ich miłości. W istocie, miłość zużywa niesłychaną ilość spódniczek, krawatów i sukien, niezbędnych dla potrzeb kokieterji; ogromna bowiem część uroku zależna jest od śnieżnej białości pończoch, połysku kołnierza lub świeżości falbanki, od artystycznie zaprasowanego żabotu, od wdzięku, z jakim zawiązany jest krawat lub halsztuk. To tłómaczy ustęp, w którym mówiliśmy o przyzwoitej kobiecie (Rozmyślanie II); „trawi życie na krochmaleniu sukien“. Zasięgałem wskazówek u pewnej damy, ile może wynosić ten podatek nałożony przez miłość, i przypominam sobie, że, oznaczywszy go na sto franków rocznie na jedną kobietę, dodała dobrodusznie: „Ale to zależy od charakteru mężczyzny, bo nie wszyscy zużywają jednako“. Niemniej przeto, po bardzo gruntownej dyskusji, w której ja brałem stronę kawalerów, dama zaś stronę swojej płci, usta-
