Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/121

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

bogatą porcelanę, musiał się stać wiekiem omówień i przenośni. Trzeba zatem koniecznie ukuć jakieś nowe słowo, w miejsce owego komicznego wyrażenia[1] którem posługiwał się Molier: albowiem, jak się wyraził pewien współczesny autor, język tego wielkiego pisarza jest zbyt swobodny dla naszych dam, dla których gaza wydaje się zbyt gęstym materjałem na suknie. Dziś, ludzie wielkiego świata znają, niegorzej od zawodowych uczonych, zamiłowanie jakie mieli Grecy do misterjów. Ten naród pełen poezji umiał swoim podaniom nadać przedziwny bajeczny koloryt. W pieśniach ich rapsodów, tych poetów i powieściopisarzy zarazem, królowie zamieniali się w bogów, a ich przygody miłosne przybierały szatę nieśmiertelnych alegoryj. Według wielce uczonego pana Chompré, klasycznego autora Słownika mitologicznego, labirynt, była to „zamknięta przestrzeń, obsadzona laskiem i ozdobiona budynkami, rozmieszczonemi w ten sposób, iż, skoro młodzieniec raz się tam dostał, nie mógł odnaleźć drogi do wyjścia“*. Tu i owdzie widać było kwitnące krzewy, ale porozrzucane wśród mnóstwa alei, krzyżujących się we wszystkich kierunkach, a zawsze przedstawiających się oku jako jedna droga; tam, wśród cierniów, skał i głogów, nieszczęśliwa ofiara musiała pokonać zwierzę, zwane Minotaurem. Otóż, jeśli pani raczy sobie przypomnieć że Minotaur ów był, jak uczy mitologja, najgroźniejszem ze wszystkich zwierząt noszących rogi; że, aby zabezpieczyć się przed jego spustoszeniami, Ateńczycy zobowiązali się, rodzajem abonamentu, dostarczać mu rokrocznie po pięćdziesiąt dziewic; wówczas, pamiętając o tem, nie popadniemy w omyłkę poczciwego pana Chompré, który widzi w labiryncie tylko rodzaj angielskiego parku, ale odnajdziemy w tem mądrem podaniu przejrzystą alegorję, lub, powiedzmy poprostu, wierny a straszny obraz niebezpieczeństw małżeństwa. Świeżo odkryte w Herkulanum malowidła potwierdzają ten pogląd. W istocie, uczeni mniemali długo, na wiarę kilku autorów, że Minotaur było

  1. Cocu, rogacz.