Strona:PL Balzac - Eugenja Grandet.djvu/92

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

— Więc dobranoc.
Uciekła, zawstydzona i szczęśliwa że przyszła. Tylko niewinność waży się na takie zuchwalstwa. Uświadomiona cnota oblicza równie dobrze jak występek. Eugenja, która wobec kuzyna nie drżała, zaledwie mogła się utrzymać na nogach, kiedy się znalazła w swoim pokoju. Jej nieświadome życie skończyło się nagle; zaczęła rozumować, czyniła sobie tysiące wymówek.
— Co on sobie o mnie pomyśli? Będzie przypuszczał, że ja go kocham.
Właśnie najbardziej pragnęła, aby tak myślał. Szczera miłość ma swoją inteligencję i wie, że miłość rodzi miłość. Co za wydarzenie dla tej samotnie żyjącej młodej dziewczyny, znaleźć się tak ukradkiem u młodego człowieka! Czyż w miłości niema myśli, uczynków, które są dla pewnych dusz tem, co uroczyste zaręczyny?
W godzinę później weszła do matki i pomogła się jej ubierać jak zwykle. Następnie usiadły na swoich miejscach koło okna, i oczekiwały ojca z owym lękiem, który mrozi serce lub rozgrzewa je, ściska je lub rozszerza zależnie od danego charakteru, wówczas gdy się lękamy jakiejś sceny albo kary. Uczucie to jest tak naturalne, że zwierzęta domowe odczuwają je: krzyczą przy lekkiej karze, podczas gdy znoszą bez krzyku przypadkowe skaleczenie.
Stary zeszedł, odezwał się z roztargnieniem do żony, uściskał Eugenję i siadł do stołu jakby nie myśląc o wczorajszych pogróżkach.
— Co się dzieje z tym chłopcem? Nie narzuca się nam.
— Śpi, proszę pana, rzekła Nanon.
— Tem lepiej, nie potrzebuje świecy, rzekł Grandet jowialnie.
Ta niezwyczajna łagodność, ta ironiczna wesołość uderzyły panią Grandet, która spojrzała bacznie na męża. Poczciwiec... Tutaj może należy zauważyć, że w Turenji, w Anjou, w Poitou, w Bretanji, słowo poczciwiec, którego często użyliśmy na określenie Grandeta, równie dobrze oznacza ludzi najtwardszych jak i naj-