Strona:PL Balzac - Eugenja Grandet.djvu/118

 Item pięć dukatów genueńskich, też rzadka moneta, warta osiemdziesiąt siedem franków po kursie, ale sto franków dla amatorów złota. Miała je od starego pana La Bertellière.
 Item trzy złote kwadruple hiszpańskie Filipa V, bite w roku 1729, podarek pani Gentilet, która, ofiarowując je Eugenji, powtarzała zawsze to samo zdanie: „Ten drogi kanareczek, ten mały żółtodzióbek, wart jest dziewięćdziesiąt osiem franków. Chowaj go dobrze, moje kochanie, to będzie ozdoba twego skarbczyku“.
 Item — co ojciec jej cenił najwięcej — (złoto w tych sztukach było przeszło 23 karatowe) sto dukatów holenderskich z roku 1756, wartych prawie po trzynaście franków.
 Item — wielka osobliwość! — rodzaj medali, szacownych dla skąpców; trzy rupje ze znakiem Wagi, i pięć rupij ze znakiem N. Panny, wszystkie z czystego 24-karatowego złota, wspaniała moneta wielkiego Mogoła, sztuka w sztukę wartości po trzydzieści siedem franków 40 centimów na wagę, ale przynajmniej po pięćdziesiąt franków dla znawców, którzy lubią się pieścić złotem.
 Item napoleon czterdziestofrankowy, otrzymany przedwczoraj i włożony niedbale do czerwonej sakiewki.
 Skarb ten zawierał monety nowe, dziewicze, prawdziwe dzieła sztuki, o które stary Grandet pytał się czasem i które lubił oglądać, aby tłumaczyć córce ich swoiste zalety, jak np. piękność obrączki, czystość liter, których kanty jeszcze się nie starły. Ale ona nie myślała ani o tej rzadkości, ani o manji ojca, ani o niebezpieczeństwie, jakiem groziło jej pozbycie się skarbu tak drogiego jej ojcu; nie, myślała tylko o swoim kuzynie i zrozumiała w końcu, poza drobną omyłką rachunku, że ma około pięciu tysięcy ośmiuset franków w realnych walorach, które sprzedać możnaby blisko za sześć tysięcy. Na widok tych bogactw, zaczęła klaskać w ręce, jak dziecko, które musi wyładować nadmiar swej radości w naiwnych gestach.
 Tak więc, ojciec i córka obliczyli oboje swoje skarby: on aby sprzedać swoje złoto, Eugenja aby rzucić swoje w ocean miłości.