Strona:PL Adam Próchnik - Ignacy Daszyński życie praca walka.pdf/66

skiemu i wołała mu pod oknami: Precz z Daszyńskim! Na szubienicę! A przywódcy narodowej demokracji nachodzili Piłsudskiego i domagali się, aby odebra.ł misję Daszyńskiemu, a oddał ją Moraczewskiemu. Takim straszakiem było nazwisko Daszyńskiego dla polskiej reakcji.
 Daszyński ofiarował Poznańczykom swą dymisję i chciał im zapewnić kilka miejsc w rządzie, tak jednak, aby większość rządu została lewicową. Propozycje jego odrzucono. Daszyński wobec tego utworzył rząd o charakterze lewicowym, sam jednak ustąpił na rzecz Moraczewskiego, nie chcąc utrudnić nowemu rządowi jego sytuacji. W tym momencie, gdy realizowało się jego marzenie o wolnej Polsce podporządkował swą osobistą ambicję całkowicie dla dobra sprawy. Wogóle Daszyński nigdy nie powodował się ambicją ministerjalną. Nigdy nie był łowcą tek. W wyjątkowych tylko wypadkach, gdy wymagała tego powaga sytuacji, decydował się na pracę rządową, aby przy pierwszej sposobności wrócić do swej roboty partyjnej i poselskiej. Ona bowiem najlepiej odpowiadała jego usposobieniu, temperamentowi i pasji czynu i walki. Stawszy się mężem stanu nigdy nie przestał być trybunem ludu. I teraz więc po 5 dniach premjerowstwa lubelskiego i 4 dniach premjerowstwa warszawskiego wraca do Krakowa do pracy politycznej, do walki o Polskę demokratyczną i socjalistyczną. Natychmiast rozpoczął akcję zgromadzeniową.
 W grudniu 1918 r. uczestniczył w dwóch kongresach. Z początkiem miesiąca był na kongresie P. P. S. w Warszawie, z końcem grudnia zaś udał się do Pragi na kongres czeskiej socjalnej demokracji. Zetknął się tam z wybitnymi politykami czeskimi, z prezydentem Massarykiem, z premjerem Kramarzem. Z rozmowy z tym ostatnim odniósł wrażenie, że Czechosłowacja gotuje jakieś wystąpienie przeciw Polsce i po powrocie uprzedził o tem Piłsudskiego. Obawy sprawdziły się szybko w postaci napadu wojsk czeskich na polską część Śląska Cieszyńskiego.
 W styczniu 1919 r. nastąpił upadek rządu Moraczewskiego. Piłsudski zdecydował się na zlikwidowanie okresu rządów ludowych i na oddanie władzy Paderewskiemu, który przybył do Polski jako mąż zaufania prawicy narodowo-demokratycznej. Było to zakończeniem okresu rewolucyjnego i przejściem do okresu demokratyczno-parlamentarnego. Na czoło wysu-