Strona:PL Adam Próchnik - Ignacy Daszyński życie praca walka.pdf/65

szłości: wywłaszczenie wielkiej i średniej własności ziemskiej i oddanie jej w ręce ludu pod kontrolą państwową, upaństwowienie kopalń, salin, przemysłu naftowego, dróg komunikacyjnych i dojrzałych do tego dziedzin przemysłu, dopuszczenie robotników do udziału w administracji przedsiębiorstw nieupaństwowionych, ustawodawstwo społeczne, konfiskatę kapitałów spekulacyjnych i powszechne, bezpłatne, obowiązkowe i świeckie nauczanie.
 Rząd lubelski opanował okupację austrjacką i rozpoczął ją organizować, i czynił dalej kroki, aby opanować i niemiecką okupację i podporządkować sobie zabór austrjacki. Wypadki tak się złożyły, że rząd ten trwał tylko pięć dni. Ale stworzył on jedną wielką rzecz, dał nowej Polsce program jej przyszłego życia.
 Przybycie Piłsudskiego do Warszawy zmieniło gruntownie sytuację. Zarówno okupanci, jak i Rada Regencyjna oddali mu władzę. Rząd lubelski nie musiał jej już zatem zdobywać, jak zamierzał, ale tylko porozumieć się z Piłsudskim. Daszyński na wieść o przybyciu Piłsudskiego natychmiast tegoż dnia rozmówił się z nim telefonicznie (11 listopada) i udał się do Warszawy. Piłsudski postawił żądanie, aby rząd lubelski się rozwiązał. Rząd wahał się krótko i podporządkował się temu żądaniu.
 Dnia 14 listopada 1918 r. Piłsudski powierzył Daszyńskiemu misję utworzenia rządu. „Zdecydowałem się, pisze w dekrecie, zamianować prezydentem gabinetu pana posła Ignacego Daszyńskiego, którego długoletnia praca patrjotyczna i społeczna daje mi gwarancję, że zdoła w zgodnej współpracy z wszystkiemi żywiołami przyczynić się do odbudowy dźwigającej się z gruzów Ojczyzny“.
 Piłsudski powierzając Daszyńskiemu stanowisko pierwszego premjera odbudowanej Polski postawił dwa warunki, że rząd będzie miał charakter koalicyjny i że nie przeprowadzi przed zejściem się Sejmu żadnych głębokich zmian społecznych. Oznaczało to zerwanie z platformą rządu lubelskiego. Daszyński przez trzy dni i trzy noce prowadził pertraktacje z narodową demokracją z zaboru pruskiego pod wodzą Korfantego. Korfanty domagał się ustąpienia samego Daszyńskiego i najważniejszych tek dla swego stronnictwa. Równocześnie narodowa demokracja urządzała manifestacje przeciw Daszyń-