Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/147

 U Rusi kąt, gdzie wprzód stawiano bogi (kąt był może kontyną domową), a potém ikony, w największém jest poszanowaniu; pod opieką bóztwa spoczywała tu dzieża chlebowa, białym pokryta ręcznikiem. U Litwy czczono w tenże sposób próg, po nad którym we drzwiach, we w głębieniu stali bogowie.
 Piec z gliny, razem do pieczenia chleba i gotowania strawy służący, otoczony przyzbą, przypieckiem; ławy, stół, krośna tkackie kolebka na sznurze, zawieszona od stropu: oto cały sprzęt i ozdoba chaty. Na Polesiu wisi jeszcze rodzaj kominka od pułapu na łańcuszkach spuszczany, zwany Bondur, w którym dla oświecenia izby palą wieczorami i rankami łuczywo. Pół (polica), zwał się rodzaj przepierzenia, nakształt ławy, ale bez nóg, wpuszczony w ścianę, obiegający chatę dokoła, służący na Rusi i Litwie za łóżko i siedzenie.
 Dawna Numa Litewska, odznaczała się całkiem odrębną budową, i umieszczeniem ogniska w pośrodku. Dokoła niego, były kamienne siedzenia, ławy, i łoża rodziny, a tuż za przepierzeniem, stało bydełko, trzódka i chlewnia. Dzisiejsze chaty Litewskie, już podobniejsze do Poleskich: ozdabiają się najwięcéj, otaczającemi je kamieniami różnéj wielkości, kształtów i barwy, z których prześliczne i malownicze formują się płoty, progi, podpory, i t. p.
 Kamień ten polny — szary, żółtawy, różowany, sinawy, czarny, pięknie odbija od zieloności mchów i roślin, i nadzwyczaj ubiera wioskę Litewską. Chat jednak z kamienia niéma nigdzie. Dopiéro na Podolu, w bezlesiu, ukazuje się coraz niższa, w ziemię zasunięta Ziemlanka, z dachem darnią narzuconym i porosłym trawami i kwiatami, trochę widoczniejsza od kretowiska, z odłomów kamieni, drzewa i gliny zlepiona.
 Dachy chat najpospoliciéj pokrywa słoma, czasem jak na Podolu, wyszywana ozdobnie, wzorzysto, we wschodki,