partykularne, i zjazdy o szerszym zasięgu, organizowane bądź przez miejscową społeczność, bądź przez grupy polityczne, szlachta mazowiecka zwoływana była z inspiracji prymasa w ściśle określonym przezeń celu. Wydaje się także, iż związki konfederackie nie musiały być dobrze widziane przez grupę dygnitarsko-senatorską. Szybkie odwołanie zjazdu przez wojewodę z polecenia prymasa w momencie, gdy województwu nie groziło już niebezpieczeństwo zewnętrzne, uniemożliwiło zawiązanie w tym czasie konfederacji na Mazowszu i samodzielne ustalenie przez szlachtę nie tylko obrony zewnętrznej, ale i reguł zapewniających pokój wewnętrzny. Warto zwrócić uwagę na daty: list prymasa Uchańskiego datowany jest na 18 lipca, pierwszy list wojewody mazowieckiego także jest z tą datą, drugi list wojewody, odwołujący zjazd, jest z 27 lipca 1572 roku. Jak zobaczymy później, szlachta tego województwa doprowadzi jednak do zawiązania konfederacji na Mazowszu jeszcze przed pierwszą konwokacją.
Od drugiej połowu sierpnia, aż do końca roku 1572 mamy do czynienia ze zjazdami partykularnymi mającymi bardzo zróżnicowany charakter. Część ziem nadal zawiązuje konfederacje, czasami również na terenach, na których już wcześniej dochodziło do ich powstania. Na niektórych terenach natomiast zgromadzenia przyjmują charakter zjazdów zwołanych dla realizacji ściśle określonego celu politycznego, nie będącego podstawą powstania wcześniejszych zjazdów typu konfederackiego: obrony zewnętrznej, wewnętrznej, gwarancji dotychczasowych praw politycznych. Zjazdy te powstają od momentu uzgodnień związanych z koniecznością zwołania zjazdu przedelekcyjnego, później nazwanego w literaturze sejmem konwokacyjnym. Część z nich będzie uzasadniała swe obrady przygotowaniem merytorycznym posłów do mającego się odbyć zjazdu ustalającego czas, formę i miejsce elekcji. Stanisław Płaza nazwie tego typu zjazdy partykularne sejmikami przedkonwokacyjnymi[1].
Około 31 sierpnia 1572 roku zwołany został w Raciążu zjazd dla województwa płockiego. Reinhold Heidenstein, informujący o nim, nie wspomina z czyjej inicjatywy był zwołany. Z treści dzieła Heidensteina można się jednak domyśleć, iż celem uzasadniającym jego zwołanie był sprzeciw wymierzony przeciwko uchwałom ponadlokalnego zjazdu knyszyńskiego, a także poparcie dla aspiracji politycznych prymasa Uchańskiego[2]. Jak widać więc, polityczne walki, sprzeczności, które miały miejsce zanim wiodące prowincje: Małopolska i Wielkopolska zawarły kompromis, były także elementem kreującym zjazd partykularny w tym czasie. Zjazd ten nie miał charakteru konfederacji.
