Strona:Mendelsohn - Jak uchronić swoje serce.pdf/26

 Szczególnie muszą się wystrzegać kofeiny chorzy na nerki. Jest rzeczą znaną, że kofeina przy wzmożeniu ciśnienia krwi wzmaga również i czynność wydzielniczą nerek, pobudzając same nerki, i to zarówno, jak w bezpośredni sposób, działając na ich naczynia krwionośne, tak i dzięki zależności nerek od serca. Zależność ta jest bardzo ścisła, gdyż są to główne narządy krwiobiegu, przyczem serce jest motorem, a nerki — filtrem w zamkniętym systemie rurowym naczyń krwi; jeśli doznaje uszkodzenia jeden z tych narządów, to drugi również z nim musi ucierpieć.
 To, że kofeina mocno podnieca centralny układ nerwowy, było już oddawna rzeczą ogólnie znaną, niemniej jak to, że ona jest w stanie odpędzić sen. Dla nauki jednak takie ogólne spostrzeżenia nie wystarczają; musi ona tę zależność całkiem ścisłe zbadać i ustalić. W ten sposób było również zbadane pobudzające działanie kofeiny na rdzeń kręgowy, co się dało ściśle stwierdzić podczas znakomitych badań, przeprowadzonych na holenderskich uniwersytetach i co było wtedy dokładne zbadane. Do studjów nad wpływami chemicznie działających leków na rdzeń kręgowy służą t. zw. odruchy, które przebiegają w ciele ludzkim po torach nerwowych. Jeśli dane pobudzenie trafia na nerw czuciowy, to zostaje ono po nim przeniesione do rdzenia kręgowego, tamże przechodzi na nerw motoryczny (ruchowy), po którym dostaje się do odpowiedniej grupy mięśniowej i tutaj się wyraża odpowiednim poruszeniem odruchowem. Jeśli się patrzy na słońce dłuższy czas, to musi się kichać, nie dlatego, że słońce nos oświeca, ale dlatego, że łuk odruchowy przez rdzeń kręgowy przenosi podrażnienie na przeponę i pobudza ją do natychmiastowych skurczów tak, że płuca swoje powietrze wyrzucają przez nos. Łechtanie w gardle działa odruchowo na żołądek, przypadek, który każdy może wspomnieć ze swych studenckich czasów. Podobne odruchy, których przebieg w normalnych lub zmienionych warunkach daje nam obraz zdolności przewodnictwa układu nerwowego, podlegają u zwierząt żyjących nieskontrolowanym zwnętrz-