Strona:Maria Rodziewiczówna - Jaskółczym szlakiem.djvu/245

zapracował, tego król mieczem nie dotykał, ani kupić nie można było takiego znaku. Więc w każdym razie to jest tradycja szanowna i podwójnie podły ten, kto, taką pamiątkę mając, bywa tchórzem, kłamcą i zbiegiem. Takem ja życie całe myślał i czynił i bez wstydu wam, moim następcom, sprawę z życia złożę. A to ostatni dokument! — zakończył, rozkładając plan wielki, pokreślony labiryntem dróg, rowów, pól, łąk i lasów. — Kto te rzeczy do serca weźmie i przy nich życie spędzi, ten się śmierci nie boi! — dodał poważnie.
 — Stryju! — rzekł Szymon — Tyś wytrwał, a jeśli mnie stąd zmuszą ustąpić?
 — W takim razie ustąp ostatni! — odparł pan Erazm — Choćbyś wyszedł nagi i głodny!
 Szymek patrzył stryjowi w oczy i zdawało mu się, że go wtajemniczają w jakiś kult, nakładają święcenie. Milczał do głębi przejęty.
 Nareszcie. Szymon się ocknął i dłoń do stryja wyciągnął.
 — Nie potrafię czynić lepiej i więcej nad ciebie, stryju, ale ile na ludzką moc wycierpieć i znieść, wycierpię i zniosę, jeśli mnie nie odstąpicie.
 Pan Erazm go uścisnął, potem pokolei rodzeństwo. Teraz dopiero był ich najstarszym i głową.
 — Jakby ci kiedy było ciężko do zbytku, uważaj za swoje nasze siły i serca! — rzekł Adaś za siebie i siostrę.
 Stefan słuchał, patrzył, a korzystąjąc z milczenia, zaryzykował pytanie:
 — Czy jego biorą do wojska, takiego starego?
 — Zgadłeś! — uśmiechnął się Szymon.
 — Poco oni tobie pomoc obiecują? Jedno kobieta, a drugie taki badyl! Ot, jabym pomógł!
 I położył bez ceremonji na planie dwie pięści ciemne, twarde, potężne, na które patrzył z lubością.
 — Prawda, że w tem moc widoczna — rzekła Rita. — Chyba nikt podobnych nie posiada.
 — Nieprawda! — westchnął Stefan. — Kostuś ma o połowę mniejsze, a tęższe! Zresztą nikt!