Strona:Maksymilian Jackowski - Ułomności nasze narodowe i społeczne oraz środki ku sprostowaniu tychże.pdf/78

gromadnie, wyrabiają w sobie instynkt społeczno-zachowawczy, wspólnie radzą o swych potrzebach i nie tak łatwo dają się podejść, jak żyjące pojedyńczo; a cóż dopiero człowiek, istota postawiona przez Boga na czele całego świata, nie miałżeby pojmować tych korzyści, jakie płyną z życia towarzyskiego i łączności w celach poważnych? czyż zasklepiony w grubéj egoizmu skorupie nie miałżeby czuć, ani widzieć, że sprawy ludzkie tak są ściśle niewidzialną ręką z sobą połączone, że szczęście lub klęski tak każdego człowieka zosobna, jak i całych stanów nie ograniczają się na jednostkach, lecz na całe społeczeństwa spadają? Są ludzie, są społeczeństwa, są narody wielkie, które Bóg delikatniejszém, niż nas, obdarzył uczuciem miłości, łączności i zgody; bez propagandy, bez agitacyi kochają się tam ludzie i szanują nawzajem, jest to już im razem z życiem dane, głęboko pod sercem tkwi to czucie, które mimo ich wiedzy i woli popycha ogół cały w tym kierunku, gdzie sprawa jednego cierpi, a jednostkę prze tam, gdzie ogół jest zagrożony. Te narody pojmują wspólność interesów, stoją téż silnie i potężnie. Pochopni do naśladowania innych narodów w rzeczach błahych a częstokroć szkodliwych, naśladujmyż ich i w tych, które im zdrowie, siłę i życie dają, a doprowadzimy do téj, co i oni, doskonałości narodową pracą naszą.
 Po pracy rolniczéj mechanicznéj i duchowéj następuje teraz praca fizyczna, za pomocą rąk ludzkich uskuteczniana. Praca te ulepsza się przez wprawę i zręczność robotników. Jeżeli stosunkowo do téj wprawy i zręczności robotnik będzie wynagradzany, w takim razie, widząc w tym postępie zarazem wzrost własnéj korzyści, będzie się starał o coraz większe doskonalenie się w pracy. Przez to podnosi się produkcya, z któréj podniesieniem zwiększają się stopniowo zyski producenta. Słuszną przeto jest rzeczą, ażeby producent przy coraz