Strona:Maksymilian Jackowski - Ułomności nasze narodowe i społeczne oraz środki ku sprostowaniu tychże.pdf/261

kierunki, zwyczaje, skłonności, które sprzeciwiają się takiemu połączeniu, z wolna usuwać, a natomiast element niemieckiego życia, jak pod materyalnym, tak i duchowym względem coraz daléj szerzyć, ażeby ostatecznie całkowite połączenie obudwóch narodowości, jako zakończenie zadania tego przez wyraźne wystąpienie niemieckiéj kultury mogło być osiągniętém.
 Zwracam uwagę Czytelnika na zwyczaje, — na stronie 99 obszernie się o nich rozwodzę, — które my tak lekceważymy, nasze zarzucamy w obce zaś przystrajać się lubimy, a których ważność jest nie mała, kiedy przeciwnik nad tém pracuje, jakby nas z nich wyzuć.
 Daléj przechodzi pięciu prezesów naczelnych: Arnima i Beurmanna ledwo dotyka, o Boninie się wyraża, że balansował między konstytucyą a wiernością dla króla, w Puttkamera osobistość zaczepia, przyznaje mu jednakże należne zasługi. Z kolei rozbiera system i rządy prezesa naczelnego Horna, nie zgadza się na pierwszy, niezadowolony jest z drugich; zżyma się, że język niemiecki wogóle i szkoły wiejskie (niemieckie) nie zrobiły wielkiego postępu, a kwestya polska i katolicka, te twierdze przeciw niemczyznie, w rozmiarach przybrały; zapytuje, co uczyniono dla zabezpieczenia upadającego stanu średniego wiejskiego, aby go posiedziciele więksi systematycznie nie osłabiali? co uczyniono, aby rozszerzyć system spółek, oraz instytucyi kredytowych i zabezpieczeń polegających na solidarności? czy zaprowadzono szkółki niedzielne, czy wzięto się energicznie do rozjaśniania pojęć przez towarzystwa (niemieckie), czy téż poprzestano na nie mającém podstaw rozdzielaniu nagród za ulepszenie części gospodarstwa? Nie może on strawić, że liczba świąt katolickich nie zmniej-