Strona:Maksymilian Jackowski - Ułomności nasze narodowe i społeczne oraz środki ku sprostowaniu tychże.pdf/229

brylantowy dyadem do imitacyi zniżać się ważono. Nie słychać wprawdzie dzisiaj o podobnych zbytkach, z jakich była swego czasu głośną Zofia z Sieniawskich Denhoffowa, która kupcowi Reskurowi za należność kupionych do strojów koronek oddała pałac na Krakowskiém Przedmieściu, (później Krasińskich,) a któréj postać, jak pokutujące widmo, wywołuje historya dla opamiętania zbytkującéj potomności, to wszelako i ten zbytek, jaki obecnie pod względem koronek się szerzy, nie na nasze stosunki, nie na dzisiajsze czasy, nie na nasze majątki, przywiedzie on jeszcze niejednę familią do ruiny. Jak dawniéj, tak i dzisiaj, kogo nie stało na prawdziwie, ten się stroił i stroi w imitowane koronki lub fałszywe klejnoty, które pod nazwą czeskich kamieni od wieku są znane. Co do wyrobów bawełnianych, muślinowych, to, jakkolwiek są one tańsze od wyrobów dawniejszych, jednakże, gdy weźmiemy na uwagę lekkość pierwszych a nabitość drugich i porównamy ich trwałość, potém policzymy o tyle częstsze a zawsze długie rzemieślników rachunki, o ile dla lekkości wyrobu suknia częściéj zmienianą być musi, nareszcie, gdy kaprys mód weźmiemy jeszcze w rachubę, i to wszystko zesumujemy, to dzisiajszy zbytek dwa razy jest droższy, niż dawniejszy.
 Daléj utrzymuje Autor, że zbytek dozwolony jest wtenczas tylko, kiedy się opiera na wygodzie i przyjemności, ale zawsze w granicach oszczędności narodu, a właśnie dzisiajszy zbytek — według jego zdania — tém się odznacza. Nasamprzód z zasady muszę odmówić słuszności twierdzenia, że zbytek dozwolony jest w granicach oszczędności. Podobna dyspensa żadną miarą udzielić się nie da, albowiem oszczędność ani denara ruszyć nie pozwoli na zbytek, tylko go odłoży na kapitał. Prędzéjbym się zgodził na zbytek w ciaśniejszych granicach rozrzutności, nie w naszém atoli położeniu.