Strona:Maksymilian Jackowski - Ułomności nasze narodowe i społeczne oraz środki ku sprostowaniu tychże.pdf/228

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

daje mu zdrowia, co uszczupla kapitał konieczny do utrzymania bytu, czy to jednego człowieka, czy całéj rodziny, co uboży bogactwo narodowe; ostatecznie każdy zbytkowy wydatek, któryby na lepszy, społeczny, narodowy, czy téż jednostki cel mógł być użyty. Oto jest określenie zbytku, który, w ten sposób u nas pojęty i ukrócony, nie będzie miał siły do wyrządzania tak wielu szkód narodowi całemu, jak pod moralnym, tak i materyalnym względem. Zastósować to określenie, według niego ograniczyć zbytek, nakazuje nam ekonomia nasza społeczna, miłość ojczyzny, przywiązanie do rodziny, pojęcie cywilizacyi i nareszcie zimny rozum i zdrowy rozsądek.
Kiedy to piszę, odbieram jedno z pism naszych czasowych, w którém napotykam rozprawę „o zbytku.” Definicya zbytku, podział jego na okresy nie różni się w niczém od zasad dzisiajszéj ekonomii politycznéj. Autor uważa, że zbytek dzisiajszy nie jest tyle szkodliwy, ile dawny, albowiem jest on on wiele tańszy; powiada, że czasy fryzowania, pudrowania, noszenia kosztownych koronek itd. minęły, a daleko posunięty w wynalazkach przemysł zastępuje te kosztowne przedmioty wyrobami bawełnianemi, muślinowemi i imitacyą drogich kamieni. Z tego zapatrywania się wnosićby należało, że Autor nie odnosi swych pojęć i wyobrażeń do naszego społeczeństwa, albowiem jeżeli kiedy, to dzisiaj, chociaż pudrowanie zarzucono, natomiast fryzowanie jest w całym rozkwicie. Potém noszenie kosztownych koronek, drogich kamieni, jak dawniejszemi, tak i dzisiajszemi czasy ma swoich lubowników, a niejedna z pań naszych możeby się obraziła, gdy jéj suknią, ogarnirowaną najkosztowniejszemi francuzkiemi koronkami, niżéj tysiąca talarów szacowano lub téż wysokiéj wartości