Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/518

 Zapadłość, właściwość tego, co jest zapadłe, miejsce wgłębione.

 Zapadły, który zapadł; miejsce z-e — p. Zapadlina, kąt z. = będący poza ruchem cywilizacyjnym, miejsce odludne.

 Zapadzisto, przysł., z zapadzistościami, pochyło, nierówno.

 Zapadzistość, właściwość tego, co jest zapadziste; dół, szczelina od zapadnięcia ś.

 Zapadzisty, mogący zapaść ś., grożący zapadnięciem; mający wklęsłość lub wklęsłości od zapadnięcia ś., obrywający ś.

 Zapakować, ułożywszy w pace, w paczkę, zamknąć, zawinąć, zawiązać; przygotować coś do przewiezienia a. przeniesienia wraz z innemi rzeczami; schować; z. co czym, zatłoczyć, zawalić, natłoczyć, zająć pakami a. ludźmi; z. kogo do więzienia, do kozy, do szpitala warjatow = wsadzić, zasadzić, umieścić gwałtem.

 Zapakowywać, p. dok. Zapakować.

 Zapaktować, ułożyć warunki, pakty, rozpocząć paktowanie, układanie ś. o co.

 Zapal, wszystko, co ś. łatwo zajmuje ogniem, podpał, podpałka.

 Zapalacz, ten, co rozpala ogień; co zapala latarnie w mieście; co nieci światło; podpalacz, podżegacz.

 Zapalać, dok. Zapalić; niecić światło, zażegać ogniem, dawać obejmować płomieniem, podpalać; przen., wzniecać, podniecać, wzburzać, podnosić: z. wojnę, kłótnię; z. czyjąś odwagę, żądzę sławy; zagrzewać, podniecać, pobudzać, zachęcać kogo do jakiego czynu; z. cieleśnie = zajurzać, rozbestwiać; z. krew = rozgrzewać; zagrzewać aż do uniesienia, entuzjazmu; z. komu głowę = zawracać mu w głowie; z. wstydem, rumieńcem wstydu = zarumieniać, zawstydzać; z. sos, zupę = zaprawiać mąką zrumienioną w maśle; z. ś., zajmować ś. ogniem, zażegać ś., wybuchać płomieniem, przen., rumienić ś., czerwienić ś., kraśnieć; unosić ś. zapałem, wpadać w zapał; wpadać w uniesienie namiętne: z. ś. gniewem, miłością, nienawiścią, furją, wściekłością; z. ś. do czego, zaczynać namiętnie czegoś pragnąć; tracić równowagę ducha, nie umieć spokojnie rozmawiać; w med., zaogniać ś., zajątrzać ś.

 Zapalczywie, przysł., z zapalczywością, popędliwie, gwałtownie, zajadle.

 Zapalczywość, pochopność do zapalania ś., popędliwość, porywczość gniewliwa, gwałtowność, unoszenie ś., zażartość, zaciekłość, cecha tego, jest zapalczywe.

 Zapalczywy, skłonny do zapalania ś., gwałtowny, popędliwy, skłonny do gniewu; porywczy; pełen zapału.

 Zapalenie, rozniecenie ognia pod czym, aby ś. paliło; choroba, przejawiająca ś. zaczerwienieniem, zagrzaniem ś., obrzmieniem i bolesnością jakiego narządu ciała, tkanki, oraz gorączką, bólem głowy i ogólnym osłabieniem; z. gardła = błon śluzowych, wyściełających gardło i gardziel; z. krtani, z. kiszek, z. kości, z. oka, mózgu, nerek, nerwów, opłucnej, oskrzeli, otrzewnej, płuc, stawów, ucha, osierdzia, żołądka, żył i t. p.

 Zapaleniec, człowiek, prędko garnący ś. do czego, przejmujący ś. czym, przesadnie gorliwy, zapalczywy, entuzjasta, zagorzalec.

 Zapaliczka, roślina z rodziny baldachowych, rosnąca w Persji, wydaje gumę o woni odrażającej, asafetyda.

 Zapalić — p. nied. Zapalać.

 Zapalniczek, zdr. od Zapalnik; brantka u fuzji, na którą nakłada ś. kapiszon.