Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/442

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Wywracać, dok. Wywrócić; rzecz stojącą doprowadzać do pozycji leżącej, przewracać, obalać, przewalać spodnią stroną do góry; przen., doprowadzać do zagłady, niszczyć, rujnować, wyniszczać, burzyć; w. państwa = niszczyć, burzyć; w. dawny porządek rzeczy = zmieniać go; obracać stroną wewnętrzną na zewnątrz, nicować; przen., przeinaczać fałszywie, a ze złą wolą, przekręcać znaczenie czego, fałszować, wykręcać co; w. oczy = wytrzeszczać je i spoglądać coraz to w inną stronę; w. gębę = wykrzywiać ją na różne sposoby; w. koziołki = fikać; w. ś., z pozycji stojącej przechodzić w leżącą, obalać ś., przewracać ś., upadać, padać; obracać ś. stroną wewnętrzną na zewnątrz.

Wywrotnie, przysł., odmiennie, inaczej, odwrotnie; wywracając na opak, fałszywie, przewrotnie.

Wywrotność, właściwość tego, co ś. łatwo wywraca.

Wywrotny, łatwo ś. wywracający; taki, na którym łatwo można ś. wywrócić: w-a droga; przewrotny, wykrętny; przekręcony, zepsuty w wymawianiu: w. wyraz.

Wywrotowy, dążący do przewrotu społecznego, rewolucyjny.

Wywróciciel, ten, co wywraca a. wywrócił.

Wywrócićp. nied. Wywracać.

Wywrót, wywracanie, wywrócenie; to, co jest wywrócone, rzecz obalona, zwłaszcza drzewo wywrócone z korzeniami przez wiatr; prawda przeinaczona, fałsz, kłamstwo; wykręt, wybieg, przewrotne postępowanie; na w., na odwrót, na drugą stronę; przen., wręcz przeciwnie, na opak, przewrotnie, opacznie.

Wywróżyć, wróżąc, przepowiedzieć, wyprorokować, wywieszczyć.

Wywrzećp. nied. Wywierać.

Wywrzeszczeć, wrzaskiem wyrazić, wrzaskiem uzyskać; w. ś., nawrzeszczeć ś. dowoli i przestać wrzeszczeć.

Wywyższać, dok. Wywyższyć; z niższego poziomu przenosić na wyższy, podnosić, wynosić w górę; przen., dawać komu wyższe stanowisko społeczne, wyższą godność, wyższy urząd; przen., wychwalać, wynosić; w. mur = murować go wyżej; w. rogi = podnosić hardo głowę; w. ś., wynosić ś. wysoko, przechodzić z niższego poziomu na wyższy; piąć ś. do wyższych godności, wyższego stanowiska społecznego, do bogactw i t. p.; zbyt wiele mniemać o sobie, chełpić ś.

Wywyższyciel, ten, który kogo a. co wywyższa.

Wywzajemniać się, dok. Wywzajemnić ś.; czynić komu coś odpowiedniego temu, co on nam uczynił; oddawać wet za wet, oddawać dobrem za dobre, złem za złe, miłość za miłość, usługę za usługę i t. p.

Wyz, Wyż, gatunek jesiotra znacznej wielkości.

Wyzbierać, zbierając, wybierając, zebrać, pozbierać, zgromadzić aż do ostatniego.

Wyzbroić (się), rozbroić (ś.).

Wyzbyć sięp. nied. Wyzbywać ś.

Wyzbytkować się, nazbytkować ś., zmęczyć ś. zbytkując.

Wyzbywać się, dok. Wyzbyć ś.; pozbyć ś. czego, pozbawić siebie samego posiadania czego.

Wyzdrowieć, odzyskać zdrowie, wyjść z choroby; przestać chorować.

Wyzdrowieniec, człowiek, przychodzący do zdrowia, ozdrowieniec, rekonwalescent.

Wyzdychać, pozdychać co do jednego.