Przejdź do zawartości

Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/435

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Wytrzymały, wytrwały na ucisk, ciosy, nie dający ś. pokonać przeciwnościami, silny.

Wytrzymywać, dok. Wytrzymać; trzymać tak długo, jak trzeba; trzymać co do oznaczonego terminu; nie kończyć rozpoczętego zdania, trzymać kogo na słowie; znosić, cierpieć; zachowywać równowagę duchową i panowanie nad sobę mimo wszelkich przeszkód, nie dawać ś. unosić namiętnościom; pozostawać w pewnym położeniu, w pewnym stanie, na pewnym miejscu, mimo zewnętrznych sił działających; brać co na cel: w. = wycelowawszy, dobrze czas jakiś mierzyć; w. nutę = grać a. śpiewać ją przez czas dłuższy; w. natarcie = opierać mu ś.; to narzędzie jeszcze jakiś czas wytrzyma = nie złamie ś., nie zepsuje ś.; nie mogli wytrzymać impetowi jazdy = oprzeć ś.; forteca wytrzymała wiele szturmów = odparła; nie mógł wytrzymać = zbrakło mu cierpliwości.

Wytrzyszczp. Wytrzeszcz.

Wytuczyć, utuczyć, upaść; w. ś., wykarmić ś. aż do nabrania tuszy.

Wytupywać, dok. Wytupać, Wytupnąć; tupiąc, stukać, wydeptywać, wygniatać; tupaniem wyrażać; tupiąc wyganiać, wypędzać, zmuszać do wyjścia, do usunięcia ś.; uzyskiwać, wyjednywać tupaniem, chodzeniem długim, usilnemi zabiegami.

Wytuzać, wytargać, wytarmosić, wybić, obić.

Wytwarzać, dok. Wytworzyć; tworzyć, robić, wyrabiać, kształtować, formować, powoływać do życia, do istnienia; robić jaki wynalazek; rysować, malować, przedstawiać, odtwarzać na rysunku a. obrazie; robić coś wytwornie, przesadzać ś. w kunsztownym odrobieniu czego; w. ś., sadzić ś., wysadzać ś., starać ś. odznaczyć, wyróżnić z pośród innych; przeradzać naturę swoją, wyzuwać ś. z przyrodzenia własnego.

Wytwornie, przysł., z wytwornością, z wykwintem, wyszukanie, doborowo, bogato, elegancko, gustownie.

Wytwornisia, kobieta, pięknie ś. ubierająca, lubiąca wytworność, komfort, wykwint; przesadnie wymuszona.

Wytworniś, mężczyzna lubiący wszystko co wytworne, wykwintne, ubierający ś. wykwintnie.

Wytworność, wykwintność, cecha tego, co jest wytworne.

Wytworny, pełen wytworności, wykwintny, wyszukany, gustowny, kunsztowny, piękny; pyszny, elegancki, bogaty; dokładnie odrobiony, wygładzony, wymuskany, wycackany, wypracowany w najdrobniejszych szczegółach.

Wytworzyćp. nied. Wytwarzać.

Wytwór, istota, coś istotnego, żyjącego; wytworzenie czego, coś sztucznie zrobionego; towar, produkt, wyrobiony w fabryce z surowego materjału, wyrób, fabrykat; wytworność, gładkość w obejściu.

Wytycz, wytykanie, wymierzanie; dziesięcina, pobierana przez duchowieństwo zboru, wytyczna, wytyczne.

Wytyczna (-ej) — p. Wytycz; wskazówka postępowania, rozumowania, sądzenia, zapatrywania, droga wytknięta, zasadnicza.

Wytyczne (-ego) – p. Wytycz.

Wytycznik, wytykający dziesięcinę w naturze dla księdza.

Wytyczny, dotyczący wytyczy, czyli dziesięciny; dotyczący wytykania a. wytknięcia, wytknięty, wysunięty; punkt w. = zasadniczy, najważniejszy, najwybitniejszy, będący wskazówką postępowania.