Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/895

 Sztuciec, futerał z narzędziami: s. chirurgiczny = z narzędziami chirurgicznemi; s. balwierski = z brzytwami i t. p.; s. stołowy = nóż, widelec i łyżka; s. matematyczny = rajscajg — p. Sztucer.

 Sztucować, nm., skracać, obcinać.

 Sztuczka, nm., zdr. od Sztuka; nieduża ilość jakiej tkaniny; mały zwój, kłębek: s. wstążki, tasiemki; krótka sztuka teatralna lekkiej treści, komedyjka, bluetka; krótki, łatwy utwór muzyczny; drobny przedmiot, sam w sobie wzięty i stanowiący odrębną całość; popis zręczności, sztuka kuglarska a. akrobatyczna; podstęp, fortel, psikus, figiel.

 Sztucznie, przysł., w sposób sztuczny, ze sztucznością, misternie, umiejętnie, zręcznie.

 Sztuczność, nm., kunsztowność, misterność; zręczność, sztuka; charakter tego, co jest sztuczne, wymuszone, nienaturalne.

 Sztuczny, nm., będący utworem ludzkim, umyślnie zrobiony; ozdobny, kunsztowny, misterny; wyszukany, wymuszony, nienaturalny; chytry, podstępny; s-e karmienie niemowląt = podawanie im pokarmu innego, niż mleko kobiece; s-e ognie = fajerwerki, mieszaniny, płonące kolorowo, wyrzucające iskry, niekiedy wzlatujące w górę skutkiem wybuchu i spalające się w górze, używane albo dla wywołania estetycznych efektów świetlnych albo jako sygnały; s. układ naukowy; s-a klasyfikacja = polegająca na cechach przypadkowych, nie zasadniczych rodzajów i gatunków.

 Sztufada, fr., pieczeń, przedtem zamarynowana i naszpikowana słoniną, a potem duszona.

 Sztuka, nm., jedna rzecz cała pojedyńczo wzięta; każdy osobnik, oddzielnie wzięty: s. bydła, zwierzyny; kawałek, część; pewna ilość łokci, arszynów, metrów płótna lub tkaniny, sprzedawana w całości, postaw; przedmiot doskonale wyrobiony, przedstawiany przez rzemieślnika przy wyzwolinach jako dowód uzdolnienia; rzecz, do której wykonania trzeba szczególnej zręczności i specjalnych sobie wiadomych sposobów; dar, biegłość, uzdolnienie, artyzm, kunszt; umiejętność wytwarzania dzieł wysokiej wartości estetycznej, budzących wrażenia podniosłe i działających na uczucie i wyobraźnię; utwór sceniczny, utwór muzyczny; podstęp, podejście, manewr, fortel, figiel, psikus; sztuczność, misterność, kunsztowność; s. dramatyczna = przedstawienie na scenie komedji, dramatów, tragedji, charakterów do nich wchodzących przy odpowiedniej deklamacji i mimice oraz charakteryzacji; s. kucharska, s. kulinarna = sztuka przyrządzania potraw, kucharstwo; s. stosowana = zastosowanie sztuki do rzemiosł, aby wyrobom nadać wygląd artystyczny; s. wojenna = znajomość strategji i taktyki; s-i plastyczne = rzeźba, architektura, malarstwo; s-i wyzwolone, s-i piękne: poezja, muzyka, malarstwo, rzeźba, architektura i sztuka dramatyczna; s. złota: pieniądz złoty; s. mięsa, sztukamięs: wołowina ugotowana, jako potrawa; to chytra, przebiegła s. człowiek podstępny; to nie s. = nietrudnoto zrobić; krzyżowa s. = umiejętność władania białą bronią, zwłaszcza szablą; s. lekarska: medycyna; s. kuglarska = figiel, polegający na zręczności palców, a mający pozór cudowności; s. akrobatyczna = popis sprawności gimnastycznej członków ciała; s-idokazać = zrobić rzecz trudną; pokazywać s-i = pokazywać swoją zręczność, popisywać ś.; być płat-