Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/693

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ne do chowania skarbów, kosztowności, kasa.

Skarbne (-ego), opłata skarbowa.

Skarbnica, skrzynia, szafa do przechowywania pieniędzy a. kosztowności, kasa, skarbonka, puszka do składania drobnych oszczędności, skarbieniec; przen., źródło, zapas, zbiór kosztowności, klejnotów; kasjerka.

Skarbniczek, zdr. od Skarbnik; mały skarb; gatunek staroświeckiego pojazdu, wozu, bryczki.

Skarbniczka, zdr. od Skarbnica; puszka do zbierania pieniędzy.

Skarbnik, urzędnik, mający nadzór nad finansami, podskarbi; urząd tytularny w dawnej Polsce; urzędnik honorowy w instytucji dobroczynnej, w kooperacji i t. p., mający sobie powierzoną kasę i prowadzenie rachunkowości, kasjer; duch, wedle podań górników przemieszkujący w kopalniach; rodzaj dużego staroświeckiego wozu podróżnego, rodzaj bryczki, wóz skarbny, skarbniczek.

Skarbnikostwo, Skarbnikowstwo, urząd skarbnika; skarbnik z żoną.

Skarbokradztwo, kradzież skarbu publicznego.

Skarbona, zdr. Skarbonka; puszka do składania drobnych oszczędności.

Skarbowość, zawiadywanie skarbem, czyli dochodami pieniężnemi; zawiadywanie kasą państwową, państwowa gospodarka finansowa; ministerjum skarbu, wydział skarbu.

Skarbowy, odnoszący ś. do skarbu, fiskalny, rządowy; należący do dziedzica, dworski.

Skarga, zażalenie, zaskarżenie; akcja sądowa, skierowana przeciw komu, czemu; skarżenie ś., uskarżanie ś., użalanie ś., utyskiwanie, żal.

Skarlały, Skarłowaciały, zmalały, zdrobniały; który odstąpił od wielkich idei i czynów swych poprzedników albo ich nie rozumie.

Skarleć, Skarlić się, Skarłowacieć, stać ś. karłem, karłowatym, zmaleć, zdrobnieć; nie pojmować dawnych wielkich dążeń i czynów.

Skarliga, roślina z rodziny sandałowcowatych.

Skarłupap. Skorupa.

Skarogniady koń, maści ciemnogniadej.

Skarp, ryba koścista, skrzelowata, bokopływa (f.).

Skarpa, fr., pochyła ściana wykopu lub nasypu ziemnego, płaszczyzna spadzista przedpiersienia, zamykająca jedną stronę rowu fortecznego; murowana gruba podpora w kształcie klina, opierającego ś. górnym wązkim końcem o ścianę, a dolnym, szerszym, o ziemię, przeznaczona do wzmocnienia wysokich murów, zwłaszcza w budynkach sklepionych, niekiedy ozdobiona wieżyczkami, posągami itp. (fig.).

Skarpetka, Skarpeta, wł., pończocha męska o krótkiej cholewce.

Skarpować, podeprzeć skarpami, usypywać ziemię pochyło.

Skarpowaty, mający kształt skarpy.

Skartabel, Skartabellus, wł., świrczałka; w dawnej Polsce: człowiek nowo-uszlachcony za zasługi wojenne, którego potomkowie dopiero stawali ś. szlachtą z pełnemi prawami rycerskiemi.

Skartabellat, wł., stan skartabellusa.

Skartelować się, związać ś. kartelem, zrzeszyć ś. kartelem.

Skaryfikacja, łć., nacięcia, robio-