Poraniać — p. Poronić.
Poranić, zranić wielu, zadać rany, pokaleczyć; p. ś., zranić ś., pokaleczyć ś.
Porankowy — p. Poranny.
Poranny, Porankowy, rankiem ś. zdarzający, ranny; gwiazda p-a = planeta Wenera; zorza p-a = jutrzenka, świt.
Porastać, dok. Porość, Porosnąć; obrastać, pokrywać ś. czymś rosnącym: p. włosami, mchem, grzybem, trawą, wzrastać; p. w pierze = okrywać ś. pierzem; przen., zbogacać ś.; (o zbożu) puszczać kiełki; na miejscu i kamień mchem p-a = jednostajność życia czyni człowieka niewolnikiem nałogów, codziennych przyzwyczajeń; p. w dumę = dumnieć, panoszyć ś.
Poratować, podać ratunek, podźwignąć, wspomóc, dopomóc, powstrzymać od choroby, wypadku, od ruiny, zagłady, od śmierci.
Poraz, przysł., raz po raz, raz wraz, z przerwami; odrazu.
Porazić, uderzyć; przen., pogromić, pobić, zbić, odnieść walne zwycięstwo; sparaliżować; uszkodzić; bodajby mię p-ło = niech mnie grom uderzy.
Porażenie, utrata władzy dokonywania ruchów, paraliż: p. słoneczne = rodzaj wysypki, występującej na skórze, wystawionej na zbyt silne działanie promieni słonecznych; zapalenie opon mózgowych, wywołane zbyt silnym działaniem promieni słońca na głowę; p. prądem elektrycznym = bezwład, spowodowany działaniem silnego prądu elektrycznego.
Porażka, przegrana, klęska, pogrom; potyczka, starcie ś.
Porażony, rz., człowiek, dotknięty porażeniem, paraliżem.
Porąb, cięcie, karb; rąbanie, ścinanie drzew w lesie; drwa porąbane.
Porąbać, pociąć na kawały, narąbać, zrąbać, naścinać (np. drzewo); rozrąbać, popłatać na kawałki, posiec; p. kogo = pokaleczyć, poranić, pokiereszować, posiekać.
Porącz, przysł., obok, rzędem.
Porcelana, wł., najdelikatniejszy i najlepszy wyrób garncarski z kaolinu, przeświecający i wydający dźwięk jak szkło; naczynia porcelanowe.
Porcelanit, wł., kamienna masa składająca ś. z gliny, poddanej pod ogień palących ś. węgli kamiennych, jaspis porcelanowy.
Porcelanka, wł., glinka porcelanowa, kaolin; morski mięczak brzuchonogi o pięknej muszli używanej na ozdoby (fig.).
Porcelanowy, nm., wyrobiony z gliny porcelanowej, z porcelany.
Porchać, oddychać głośno jak świnia.
Porcięta, zdr. od Portki.
Porcja, łć., część, cząstka; odmierzona ilość żywności, wydzielona każdemu, pewna zwykła ilość, doza, dawka; udział.
Porcjunkula, łć., cząstka, cząsteczka.
Pordzewiały, zardzewiały.
Pordzewieć, zardzewieć (o wielu przedmiotach); rdzą ś. pokryć; przen., zostać ś., nie iść naprzód z postępem.
Poreformacki, pozostały po Reformatach,
Porewolucyjny, który nastąpił po rewolucji: p. czas, okres.
Poręba, miejsce w lesie, gdzie wyrąbują drzewa; miejsce po wyrąbanym drzewie w lesie.
Porębnik, drwal, tracz, obrabiający drzewo w lesie na porębie.
Porębny, przeznaczony na wycięcie: las p.
Porębowisko, miejsce po wyrąbanym lesie.
Poręcz, drążek skromny lub o-
