Oczko, zdr. od Oko; małe oko; kamień drogi, oprawiony w pierścionku; rodzaj opala; dziurka w kształcie oczka (o. w serze, o. w sieci, o. w robótce szydełkowej, o. w chlebie); rozlana kropla tłuszczu w kształcie oczka (o. na rosole); punkt na kamieniu w grze w domino, w kartach; rodzaj gry w karty; odlew litery na pieńku czcionki; pączek na zrazie, przygotowany do zaszczepienia; w zool., wołowe o., a. wole o., p. Strzyżyk; o-mi strzelać = patrzeć na wszystkie strony zalotnie, porozumiewać ś. z kimś wzrokiem; wpadła mi w o. = podobała mi ś.; o. w o., jak papa = podobniuteńka do papy; o. w głowie, trzecie o. = ulubieniec, pieszczoszek, faworyt; w wołaczu: moje ty o! = zwrócenie ś. do osoby miłej, ukochanej.
Oczkować, strzelać oczami na wszystkie strony (uczeń o-je = wydaje lekcję, patrząc ukradkiem w książkę); porozumiewać ś. z kim oczami; robić słodkie oczki; w ogrodn., szczepić drzewka za pomocą oczek, okulizować.
Oczkowaty, pełen oczu, pełen otworów foremnych okrągłych, pełen dziurek.
Ocznik, otwór w ulu, deseczka w ulu, po której w chodzą pszczoły.
Oczlik, skorupiak wiosłonogi, cyklop (fig.).
Oczłowieczać, nadawać naturę człowieczą, wcielać.
Oczny, przym. o. Oko (choroba o-a), lekarz o. = okulista; naoczny, ten, co widział własnemi oczami (świadek o.); o-a gałka = oko, wzięte jako całość, jama o-a = oczodół (fig.).
Oczochrać — p. Oczesywać.
Oczodół, jama czaszki, w której mieści ś. oko.
Oczynszować, Oczynszowywać, nm., okładać czynszem; o. włościan = naznaczyć im czynsz wzamian za pańszczyznę.
Oczyszczać, forma dok. Oczyścić; robić co czystym po wierzchu a. ze wszystkich stron; czyścić naokoło, obcierać z kurzu, z brudu; opróżniać z czego złego, usuwać części niepożądane; uwalniać o. czegoś niedobrego; uniewinniać, tłómaczyć; odpuszczać, darowywać; o. żołądek = przeczyszczać, wypróżniać; o. ś., oczyszczać siebie; niewinność swą wykazywać; uwalniać ś. od skaz, od zarzutów, stawać ś. czystym, uwalniać ś. od rzeczy niepożądanych.
Oczyszczenie, rzecz., od Oczyszczać; dawny obrządek religijny: stawienie ś. kobiety do kościoła po ustaniu odchodów poporodowych; O. Matki Boskiej = święto Matki Boskiej dn. 2 lutego, Matki Boskiej Gromnicznej.
Oczytany, przeczytany przez wielu; ten, który wiele z korzyścią czytał.
Oczytywać ś., forma dok. Oczytać ś.; wiele czytać z pożytkiem.
Oczywistość, prawdziwość, pewność, jasność czego, dotykalność, namacalność.
Oczywisty, w oczy bijący, jasny, namacalny, dotykalny; jawny; niewątpliwy, niezawodny.
Oczywiście, przysł., jasno, namacalnie, dotykalnie, jak na dłoni; naocznie, widzialnie; ma ś. rozumieć, rozumie ś.
Oćma, ciemność, cień, mrok; przen., ciemnota.
Oćmiewać, forma dok. Oćmić; otaczać wokoło ciemnościami, omraczać, ocieniać; olśniewać, oślepiać, zaćmiewać; obałamucać, otumaniać.
Od, Ode, przyim. z 2 p., wyraża osobę a. rzecz, o. której ktoś ś. oddala, cofa, stroni, odwraca:
