Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/919

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Oboźnia, stajnia i wozownia przy karczmie.

Oboźnianka, córka oboźnego.

Oboźnic, syn oboźnego.

Oboźniczostwo, Oboźnictwo, urząd, godność oboźnego; zbior., oboźny (oboźniczy) z żoną.

Oboźnik, żołnierz obozowy, ciura; ten, który ma sobie powierzony nadzór nad obozem, w czasie gdy wojsko występuje w otwarte pole.

Oboźny, urzędnik wojskowy, którego obowiązkiem zakładać obóz na miejscu, wyznaczonym przez wodza

Obódp. Obwód.

Obój, fr., drewniany dęty instrument muzyczny (fig.).

Obórka, mała obora.

Obóz, miejsce w polu, gdzie przebywa wojsko pod namiotami, porządnie ustawionemi; spoczynek wojska ciągnącego; nocleg wojska pod namiotami; stronnictwo, partja.

Obr, olbrzym, wielkolud.

Obrabiać, forma dok. Obrobić; naokoło okrzesywać, ociosywać, obrębywać, oskrobywać, ogładzać, oszlifowywać; opracowywać, oczyszczać, porządkować, układać; o. rolę = uprawiać; o. kogo = namawiać, zniewalać, robić go skłonnym; o. interes = obgadywać go, opracowywać, układać ś., załatwiać, dokonywać.

Obrabować, ograbić, obedrzeć, zrabować.

Obracać, forma dok. Obrócić; poruszać czym dokoła, kręcić co dokoła (o. koło, o. żarna); dokonywać obrotu, kołować, wirować; o. językiem = mówić dużo i wymownie; nadawać coraz inne położenie, skierowywać; o. bokiem, tyłem; o. co do słońca; o. działa na miasto; o. oko na co = pilnie baczyć; przewracać na drugą stronę, naopak, na nice; używać, przeznaczać, wydawać; zmieniać; o. miasto w perzynę = spalić; to ci ś. na dobre obróci; w mat., nadawać inny kształt pewnym wielkościom; (o. ułamki zwyczajne na dziesiętne); rozporządzać, rozrządzać, puszczać w obieg (o. pieniędzmi, kapitałami); przeznaczać, używać, oddawać (o. pieniądze na hulankę); poruszać na wszystkie strony, zwracać dokoła (o. oczami); strofować kogo, upominać, dokuczać; o. kijem = bić; rozważać co ze wszystkich stron; jechać a. iść dokąd i nazad wracać; na swój młyn wodę o. = pilnować swojej korzyści; o. ś., wkoło ś. kręcić, dokonywać obrotu, wirować, toczyć ś.; przybierać coraz inne położenie a. kierunek; zmieniać kierunek, położenie; poczynać sobie, kierować ś., dawać sobie radę; odmieniać ś. w co, zmieniać ś., stawać ś. czym; przemieniać stan, położenie; stawać do kogo a. do czego przodem; udawać ś. do kogo; bawić, bywać, przebywać, znajdować ś. (gdzie o. ś. obraca?).

Obrachowywać, forma dok. Obrachować; obliczać, dochodzić czego rachunkiem; o. kogo, sprawdzać rachunki, przez kogo podane; obliczać przychód i rozchód z wyprzedaży czego, z powierzonej sumy na co; wnioskować, przewidywać, przenikać, oceniać doniosłość czego, brać co na uwagę (o. następstwa jakiegoś czynu); o. ś., obliczać, obrachowywać swoje fundusze, określać swoje dochody i rozchody; o. ś. z kim, robić z kim rachunek, sprawdzać, ile mu ś. należy a. ile jest winien; rozważać, zastanawiać ś. nad czym (o. ś. z własnym sumieniem, ze swojemi siłami).

Obrachunek, obliczenie, liczenie należności, długu, wypadają-