Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/920

cej za co opłaty; rachunek, rejestr, notatka wydatków.

 Obrachunkowy, przym. od Obrachunek; izba o-a = instytucja państwowa, mająca za zadanie kontrolowanie rachunków wszystkich innych instytucji państwowych.

 Obrać — p. nied. Obierać.

 Obrada, narada, naradzanie ś. publiczne, debaty; radość, uciecha, ukontentowanie; niewielka o. = niewielka uciecha.

 Obradlać, Obredlić, osypywać, okopywać radłem.

 Obradny, Obradowy, przym. od Obrada.

 Obradować, forma nied. Obradowywać; odbywać naradę, naradzać ś., radzić o czym publicznie, gromadnie; sprawiać komu radość, cieszyć kogo, radować; o. ś., uradować ś., ucieszyć ś., weselić się.

 Obradzać, wydawać plon obfity.

 Obramowanie, lamówka, obłoga, obszycie, szlak, bramowanie.

 Obramowywać, forma dok. Obramować; obszywać, obkładać, wykładać naokoło; otaczać, okalać, opasywać; przen., o. kogo = szkalować, oczerniać, obmawiać, wyśmiewać.

 Obraniać, forma dok. Obranić; w med., ścinać brzegi rany dla szybszego jej zrośnięcia się.

 Obraniać — p. dok. Obronić.

 Obraniec, ten, który został obrany, elekt.

 Obrany, ten, którego obrano; ogołocony z czego, ubogi, biedny, o. z rozumu = głupiec, warjat.

 Obrastać, dok. Obrosnąć; naokoło porastać, zarastać; dochodzić wieku, w którym wąsy i broda wyrastać zaczynają, dojrzewać, na młodzieńca wyrastać, wieku męskiego dosięgać; na miejscu i kamień mchem o-a = jednostajność życia i zajęć czyni z człowieka niewolnika nałogów.

 Obraszać, skrapiać, polewać; o. ś., okrywać ś. rosą.

 Obraz, wizerunek czyj a. czego wymalowany, dzieło sztuki malarskiej, malowidło, rysunek; podobizna, portret, krajobraz, pejzaż; podobieństwo formy, kształtów, postaci jakiej, przedstawienie zmysłowe, postać jaką przypominające; syn jest istnym o-em ojca = zupełnie podobny do ojca; wzór, symbol: Bóg stworzył człowieka na o. i podobieństwo swoje; idea, wyobrażenie zmysłowe jakiejś osoby a. przedmiotu, obecność czego w pamięci, odbicie ś. czego w wyobraźni, widziadło, mara, widmo; odbicie ś. przedmiotu jakiego w powierzchni polerowanej a. na ekranie przez załamanie ś. promieni świetlnych w soczewkach (o. w zwierciadle, w wodzie); o-y niknące = rzucane kolejno na ekran przez dwie latarnie magiczne; o-y ruchowe w kinematografie; widok, widowisko, scena; o. nędzy i rozpaczy = widok, wzbudzający litość; akt, odsłona w sztuce teatralnej; rodzaj utworu poetyckiego; opis, przedstawienie żywe w mowie a. w piśmie; wysłowienie ś. malownicze, obrazowe, przenośnia, figura retoryczna, postać mowy; postać, forma, symbol, alegorja; malowniczy układ, ułożenie, ustawienie osób przedstawiających jaką scenę, jaki obraz; dawny podatek; rzut oka, wejrzenie pobieżne; patrzeć w kogo, jak w o. = z zachwytem, nie spuszczając oka; przemówił dziad do o-u, a o. mu ani razu = rzecz naturalna, która komuś wydaje ś. dziwną.

 Obraza, rzecz, przedmiot, zawada, o którą znienacka kto się potrąci, zawadzi; kamień o-y = kamień przy drodze, o który ktoś ś. może zawadzić i urazić; przen., powód do obrazy, rzecz, o którą