Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/904

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

z czego obłupić; złupić, zrabować; wyzuć, ogołocić; o. ś., zedrzeć, zniszczyć ubranie nosząc je długo.

Obegnać, Obgonić, być u wszystkich; obiec, obiegając otoczyć; opasać, osaczyć, oblec; o. ś. = opędzić ś., obronić ś., nie dać ś.

Obejmować, otaczać co rękami (o. ramionami); otulać, ściskać, otaczać, okrążać; ogarniać, zawierać; brać co w posiadanie; pojmować, orjentować ś. w czym.

Obejrzeć, przypatrzyć ś. czemu bliżej i ze wszystkich stron, przejrzeć, poznać, zwiedzić (o. miasto, okolicę, muzeum); opatrzyć, zbadać (o. ranę, pacjenta); o. ś., przypatrzyć ś. samemu sobie, przyjrzeć ś., spojrzeć za siebie; opatrzyć ś., zmiarkować ś., spostrzec ś., rozejrzeć ś., rozpatrzyć ś., szukając czego naokoło; o. ś. na kogo, wziąć pod uwagę, mieć co na względzie; liczyć ś. z kim, baczyć na kogo.

Obejście, chód naokoło czego, dalsza droga, którą ś. co obchodzi; postępowanie, działanie w życiu, traktowanie kogo a. czego; zachody domowe, zajęcia gospodarskie; ominienie, oszukanie wybiegami, wykręty (o. prawa); cała gospodarka włościanina, składająca ś. z chaty mieszkalnej, podwórza i zabudowań gospodarskich, obchód; o. ś. z kim = sposób obchodzenia ś.; o. ś. bez czego: możność wyrzeczenia ś. czego.

Obejść, forma nied. Obchodzić; idąc okrążyć co, przejść około czego, otoczyć, ominąć; idąc zwiedzić kilka miejsc, odwiedzić kolejno różne osoby, z któremi się ma do czynienia; dostać ś., przebyć (wieść obeszła cały kraj); objąć, ogarnąć (noc obeszła ziemię); być w czym niemile dotkniętym; odczuć (to mię mocno obeszło); o. prawo = znaleźć sposób nie zastosowania ś. do prawa obowiązującego; o. ś. z kim = znaleźć ś. względem kogo, postąpić z kim (źle a. dobrze); o. ś. z czym = umieć co zastosować, wiedzieć do czego co służy; zabrać ś. do czego; o. ś. bez czego, bez kogo = dać sobie samemu radę, nie potrzebować kogo, nie dbać o kogo a. o co; poprzestać na czym; o-dzie ś. = nie potrzeba!

Obelga, ubliżenie komu, zniewaga, potwarz, niesława, zmyślona hańba; ujma honoru osobie jakiejś przez słowa a. czyny zadana; o. słowna = słowa obrażające, wymyślanie, potwarz; o. czynna = uderzenie, policzek.

Obelgnąć, przylgnąć wokoło czego, oblepić ś; obleźć ś., oblepić ś. czymś lepkim.

Obelisk, gr., wysmukła czworoboczna, piramidalnie zakończona wysoka kolumna, zwykle wyciosana z jednej sztuki kamienia (fig.).

Obelus, gr., oszczep leżący: znak, stawiany obok podejrzanych lub niedokładnych miejsc a. wyrażeń w rękopisach, w dawnych wydaniach klasyków.

Obelżenie, pohańbienie, znieważenie, zniesławienie; ulga.

Obelżywie, ubliżająco, oszczerczo, haniebnie, sromotnie.

Obelżywość, postępek haniebny.

Obelżywy, zelżywy, potwarczy, oszczerczy; hańbiący, haniebny.

Obełgiwać, forma dok. Obełgać; okłamywać, okłamać, oszukiwać kłamstwem, zwieść kłamliwemi słowy; obmówić, oczernić; o. ś., okłamać ś., oszukać ś. wzajemnie.

Ober-, nm., na początku wyrazów znaczy: nad-, np. oberkelner, oberpolicmajster, oberkonduktor.

Oberchapka, dochód dorywczy, przypadkowy, to co niespodzianie wpadnie w łapę; łapówka.

Obercuch, nm., suknia wierzchnia, okrycie.