Nocka, zdr. od Noc.
Nocleg, miejsce wypoczynku nocnego w podróży; sam wypoczynek w podróży; czwartym n-em przyjść gdzie = na czwartą noc zdążyć.
Noclegować, nocleg odprawiać, nocować, przez noc w podróży odpoczywać; konie paść przez noc na łące; n. kogo = dawać komu u siebie nocleg, przenocowywać go.
Nocnica, mara nocna, straszydło nocne, duch nocny, zmora; światełko, błędny ognik; roślina z rodz. nocnicowatych (fig.) — p. Nocnicówka.
Nocnicówki, Nocnice, podrząd metyli, sówki (f.).
Nocnik, naczynie do oddawania moczu i kału, naczynie nocne, urynał.
Nocny, nocy właściwy, do nocy należący (czas n.); w nocy ś. odbywający, podczas nocy wydarzony, w nocy trafiający ś.; podczas nocy czuwający (stróż n.); nocną porą czynny (ptak, motyl n.); na noc, do użycia podczas nocy przeznaczony (czepek n., koszula n-a; naczynie n-e = nocnik; woda n-a = przez noc w pokoju trzymana).
Nocować, forma częstot. Nocowywać; spać przez noc, sypiać, noc przepędzać; n. pod dachem = w mieszkaniu, nie pod gołym niebem; n. kogo, przyjmować kogo na noc, na nocleg, dawać komu miejsce do przenocowania.
Noga, kończyna dolna u człowieka a. zwierzęcia (fig.); stopa; część wielu sprzętów, na których się one wspierają; część łóżka, sofy i t. p., przeznaczona na nogi leżącego człowieka (w n-ach); trzymać ś. dobrze na n-ach = stać mocno, być w dobrych interesach; ledwo trzymać ś. na n-ach = nie móc ustać, być chorym, być w złych interesach; być cały dzień na n-ach = wciąż w ruchu, nie siadając; n. mu ś. poślizgnęła, powinęła = potknął ś., upadł; przen., zbłądził, zgrzeszył; n-ę komu podstawić = zaszkodzić mu w jego zamiarach; przejść suchą: n-ą = bez zamoczenia nog; rzucić; się, paść komu do nóg = błagać usilnie; padam do nóg, do nóżek = uniżony sposób żegnania ś.; równemi n-ami rów przeszkoczyć = odrazu obiema nogami; zerwać ś. na równe n-i = nagle, gwałtownie; iść, ciągnąć ś. n. za n-ą = bardzo wolno; iść, gdzie n-i poniosą, zaprowadzą = bez celu; n. moja tam nie postanie = nigdy tam nie pójdę; walić ś. z nóg = chwiać ś., słaniać ś.; żeby twojej ani n-i tam nie było! = idź precz i nie wracaj!; stanąć n-ą na czym = przybyć, stawić ś.; powstać na n-i = podnieść ś. z upadku, dojść do dobrobytu; ani n. nie uszła = wszystkich zabito lub zabrano; nie móc ani ręką, ani n-ą ruszyć = być bardzo osłabionym; powłóczyć n-ami = być bardzo chorym; pójść w n-i = uciec; cała nadzieja w n-ach = w ucieczce; biegnijno na jednej nodze = pośpiesz ś.; wziąć n-i za pas = pośpieszyć ś.; stać jedną n-ą w grobie = być blizkim śmierci; do góry n-ami trzymać co = górną częścią na dół; przewracać co do góry n-ami = zmieniać zupełnie, psuć, niszczyć, niweczyć; przewracać ś. do góry n-ami = zmieniać ś. do niepoznania, iść na opak; pod n-i co rzucić, n-ami co deptać = wzgardzić, z pogardą odtrącić; mieć co pod n-ami = za nic co mieć; być, leżeć u nóg czyich = błagać na klęczkach; ręka rękę myje, n. n-ę wspiera = bez wzajemnej pomocy
