Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/799

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

kach zwilżony w ustach dla klejenia papieru.

Mundloch, nm., otwór we flecie, w który ś. dmie w czasie gry.

Mundować, fr., przepisać na czysto (np. akta).

Mundum, łć., akt, przepisany na czysto; rezolucja.

Mundur, nm., odzież, przepisana dla ludzi, zostających w służbie urzędowej, publicznej a. w szkołach (fig.); przen., przywdziać m. = zostać urzędnikiem, żołnierzem, uczniem szkoły; kartofle w m-ach = gotowane w łupinach i tak podane na stół.

Mundurek, nm., mały mundur (m. uczniowski = uniform szkolny; m. pensjonarski = ubranie szkolne, jednakowej barwy i kroju u wszystkich uczennic).

Mundurować, nm., ubierać w mundur; dawać mundury, np. wojsku.

Municipium, łć., miasto, mające samorząd.

Municja, łć., miejsce obronne w fortyfikacji.

Municypalizacja łć., ziemi = oddanie wszystkich gruntów na własność jednostkom autonomicznym, gminom a. miastom (jeden z projektów socjalistycznych); oddanie pod zarząd miejski.

Municypalność, łć., zwierzchność miejska; zarząd miastem.

Municypalny, łć., miejski.

Municypał, łć., członek rady miejskiej, radca.

Muniment, łć., dowód prawny.

Munsztuk, nm., przyrząd z dwuch kawałków stalowych, spojonych ruchomo, wkładany koniowi w pysk poprzecznie, do obu końców są przyczepione uzdy, kiełzno, kawecan (fig.); przen., wziąć kogo na m. = ująć w ryzy, w karby, trzymać krótko; część cybucha a. papierosa, wkładana w usta; krótka papierośnica, która ś. wkłada w papieros; część instrumentu dętego, którą ś. wkłada w usta, ustnik; wylot rury z wodą.

Munsztułuk, tur., nagroda, podarek.

Muntjak a. Kidang, rodzaj małego jelenia, zamieszkującego Indje Wschodnie i wyspy Zundzkie (f.).

Mur, łć., ściana z Cegieł a. kamieni, spojonych zaprawą mularską, wapnem z piaskiem a. cementem; w starożyt.: m. cyklopowy = w którym spojenia kamieni nie zachowują żadnego stałego kierunku, lecz tak są z sobą dopasowane, jak tego naturalna nieforemność kamieni dozwalała (fig.); m. nagi = bez tynku; m. pruski = ściana z drewnianego wiązania, wypełniona cienkim, ceglanym murem; dom murowany, miasto murowane; m. a. m-y, ściana, otaczająca miasto a. twierdzę; przen., obrona; tama, puklerz; milczy, jak m. = uporczywie; głuchy jak niezupełnie głuchy; gadać, jak do m-u = jak do głuchego; głową m-u nie przebije = daremna walka z mocniejszym; przyprzeć kogo do m-u = zmusić kogoś do czegoś, wymóc coś na nim; siedzieć pod m-em = żebrać; skonać pod m-em = umrzeć żebrakiem; m-em stanąć, stawić ś., stawać, jak m. = dzielnie, mężnie, silnie, zgodnie, jak jeden mąż; m-em ś. stawić a. stanąć komu, czemu a. przeciw komu, czemu = opierać ś. silnie komu, czemu, nie dać ś.; za m-em = za miastem; siedzieć jak za m-em = bezpiecznie.

Murarzp. Mularz.