Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/723

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

grzesznik, nawrócony na drogę cnoty (od przypowieści biblijnej).

Marnotrawstwo, trwonienie, marnowanie czego bezpożytecznie, nieoszczędzanie.

Marnować, tracić co bez celu i bez pożytku, trwonić, marnotrawić (m. majątek, czas, zdolności); sprzedawać za byle co, za marne pieniądze, byle ś. pozbyć; źle ś. obchodzić, niszczyć, męczyć, hasać, forsować (np. konia).

Marny, nie mający znaczenia, wartości, znikomy, przemijający, nietrwały; bezcelowy, daremny; mało znaczący, niewiele wart, nikczemny, lichy, nędzny (m-a pociecha = gorzka, m-a zapłata = licha, mała; m-e dziesięć złotych = wszystkiego 10 złotych); iść, pójść, wyjść na m-e = zmarnować ś., zmarnieć, przeminąć bez pożytku, przepaść, zginąć.

Maroder, fr., żołnierz opóźniający ś., pozostający w tyle za oddziałem; żołnierz, włóczęga, dopuszczający ś. rabunku; przen., osoba spóźniająca ś., pozostająca w tyle.

Marokański stylp. Maurytański.

Marokin, fr., marokańska skóra, safjan groszkowany, kordyban.

Maronita, członek sekty syryjskiej, dziś połączonej z kościołem katolickim, ale mającej odrębne obrzędy i odrębny język liturgiczny.

Marony, wł., kasztany jadalne.

Marota, fr., trwanie przy jakim dziwactwie, myśl jaka nielogiczna, ale upodobana, bzik.

Mars, łć., bożek wojny, grecki Ares (fig.); dzielny żołnierz, rycerz; być w służbie M-a = służyć w wojsku; zmarszczenie czoła, groźna mina; nazwa planety półtora raza od słońca odleglejszej niż ziemia; nastawić m-a = zmarszyć czoło.

Marsala, lekkie wino, z miejscowości Marsala w Sycylji.

Marselina, fr., gatunek lekkiej materji jedwabnej.

Marskość, wynędznienie, wychudnienie, uwiąd.

Marsowaty, wojowniczy, bohaterski, nasrożony, groźny.

Marsowy, do Marsa ś. odnoszący, w służbie Marsa będący = wojenny, żołnierski; dzieło, rzemiosło m-e = wojaczka, żołnierka; pole m-e = pole, przeznaczone na; ćwiczenia wojskowe; m-wa mina = groźny wyraz twarzy.

Marsyljanka, hymn rewolucyjny, uznany za pieśń narodową francuską od czasu pierwszej rewolucji.

Marsylka, roślina z klasy paproci (fig.).

Marsz, fr., regularny ruch wojsk w pewnym oznaczonym kierunku, maszerowanie, pochód; utwór muzyczny w tempie kroków żołnierskich; rozkaz, aby iść, aby ruszyć naprzód; m.! = naprzód! ruszaj! pracz! wynoś ś.! m.! m.! = galopem, pędem, cwałem.

Marszałek, nm., najwyższy stopień wojskowy we Francji za Napoleona I i III; urząd dworski; przewodniczący na sejmie lub obywatelstwu; gospodarz na dworze pańskim; przełożony nad służbą domową, zarządca: m. szlachty = przedstawiciel szlachty, utrzymujący zarazem jej księgi rodowodowe.

Marszałkować, nm., pełnić urząd marszałka, przewodniczyć.

Marszałkowicz, nm., syn marszałka.

Marszałkowski, nm., odnoszący ś. do marszałka, należący do urzędu marszałka (laska m-a); spra-