Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/694

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Łojowy, przym. od Łój; z łoju zrobiony.

Łojówka, świeczka łojowa; część wołu, przerastała tłuszczem, używana do gotowania.

Łokaś, owad z rzędu chrząszczy z rodz. szczypawek (fig.).

Łokciowy, przym. od Łokieć (muskuł ł. = od łokcia u ręki); mający łokieć długości; towary ł-e = od łokcia, jako miary, sprzedawane na łokcie: materje, wstążki, tasiemki; żart., wielki, olbrzymi.

Łokieć, staw łączący ramię z przedramieniem, przegub ręki (zdr. Łokietek) (fig.); miejsce rękawa, przypadające na łokciu ręki (ł-e wydarte, dziury na ł-ach); miara długości = 2 stopom = 24 calom = 576 milimetrom; przen., żart., po czemu ł.? = co to znaczy, jak ś. rzecz ma, jak to należy rozumieć?; mierzyć na ł-ie, robota na ł-ie, obraz na ł-ie = robota licha, byle jaka.

Łokietek, zdr. od Łokieć; mały łokieć (u ręki); ł. a. łoktek, człowiek niewielkiego wzrostu, niepokaźny (Władysław Ł.).

Łom, łamanie, gruchotanie, druzgotanie; hałas, łomot, huk, łoskot, gruchot; gałęzie odłamane, leżące na ziemi w lesie; chróst, susz; odłam, kawał odłamany, blok, bryła (ł. granitu, marmuru); cios; miejsce, wydrążone w skale, grota, jaskinia, pieczara; drąg żelazny — p. Łam (fig.); w lm.p. Kamieniołom; przen., wyłom, szczerba.

Łomać, ziemię pierwszy raz zoraną orać jeszcze w poprzek.

Łomak, gałąź sucha, leżąca na ziemi w lesie, chróst.

Łomek, owad błonkoskrzydły żądłowy z gatunku grzebaczy (f.).

Łomianka, orka poprzeczna powtórna; w bot., roślina z rodziny szarłatowatych, chrząstkowiec.

Łomignatp. Kastet.

Łomikamieniowate rośliny albo skalnicowate, rodzina roślin dwuliściennych.

Łomikamień, w bot., roślina z rodziny łomikamieniowatych a. skalnicowatych (fig.).

Łomny, łatwy do złamania, kruchy.

Łomot, łoskot, jaki wydaje przedmiot łamiący ś. a. padający ciężko; hałas, grzmot, trzask, huk, gruchot.

Łomot! wykrz., oznaczający upadek ciała ciężkiego a. wystrzału.

Łomotać, niedok. od Łomotnąć; hałasować, stukać, robić łoskot; uderzać silnie i z hałasem; jeść chciwie, łapczywie, łakomie, ze smakiem, pałaszować; ł. ś., hałasować, stukać, dobijać ś. ze stukiem (ł. we drzwi), uderzać.

Łomotnąć, niedok. Łomotać albo ł. ś., upaść ciężko i z hałasem, brzdęknąć, gruchnąć, runąć; ł., uderzyć silnie i z hałasem, zakołatać; uderzyć kogo, lunąć, trzasnąć; ł. ś., uderzyć ś., palnąć się.

Łono, brzuch, wnętrzności; przen., wnętrze, głąb; piersi, serce, ramiona, objęcia (przycisnąć do ł-a); ł. Abrahama = tamten świat, wieczność; wśród, w otoczeniu (na ł-ie rodziny, na ł-ie natury, ojczyzny); przejść na ł. jakiego kościoła = przyjąć wiarę tego kościoła.

Łonowy, przym. od Łono (kość ł-a, mięsień ł., wzgórek ł.).

Łoński, zeszłoroczny.

Łopaciarz, rzemieślnik, robiący łopaty.

Łopata, narzędzie do kopania, kopystka (zdr. Łopatka, Łopateczka); wyłożyć co jak na ł-cie =