Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/692

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wymienieniu sumy); wspólnie, społem, razem, wspólnemi siłami.

Łącznik, w pisowni, znak łączenia dwu wyrazów a. dwu części wyrazu złożonego (np. ciemnoczerwony); w logice: połączenie podmiotu z orzeczeniem w sądzie logicznym, w zdaniu gramatycznym, wyrażające się za pomocą słowa posiłkowego: być.

Łączność, związek myślowy, styczność, zależność; wspólność, wspólne działanie, uczestnictwo, spójność.

Łączny, powstały z dodawania, sumaryczny; łączący, spajający; łąkowy (kwiat ł.).

Łączyć, z dwu a. więcej przedmiotów tworzyć jedną całość, jednoczyć, zespalać, wiązać; dokładać, posiadać coś wspólnego z innemi (ł-ę do listu paczkę), ł-ę wyrazy szacunku = formuła zakończenia listu; ł. ś., zlewać ś. w jedną całość, podejmować wspólne usiłowania, kojarzyć się, jednoczyć się, pozostawać w pewnym związku.

Łąg (łęgu. lm., łęgi), nizina a. pastwisko, zwykle obrosłe wikliną, pole równe, nizinne, łąka nad rzeką.

Łągiew, Łonew, nm., pręt żelazny, łączący sztelwagę z osią przednią wozu.

Łąka, przestrzeń ziemi na nizinie, porośnięta trawą, z której zbierają siano (zdr. Łączka).

Łąkowiec, gatunek motyla dziennego.

Łąkowy, Łączny, przym. od Łąka.

Łątka, zabawka dziecinna w kształcie dziecka, lalka; ł. czyli panna, owad prostoskrzydły, należący do ważek (fig.).

Łbieniec, gatunek jaszczurki skalnej: gatunek żmii.

Łbisko, pogardl., łeb.

Łbisty, mający duży łeb, głowiasty.

Łeb, głowa zwierzęcia; pogard., głowa ludzka; tępe zakończenie jakiegoś przedmiotu w kształcie głowy (ł. gwoździa, śruby i t. p.); przen., mocny ł., tęgi ł. człowiek zdolny, mądry; niełatwo ś. upijający; ma we łbie, a. kurzy mu ś. ze łba = jest pijany; wziąć ś. za łby = kłócić ś., borykać ś., mocować się, bić się; patrzeć z pode łba = złowrogo, ponuro; ł. za ł. = stanąć do pojedynkowej walki; na łbie stawać = dokazywać, awanturować ś., czynić wielkie wysiłki dla osiągnięcia czegoś; zakuty ł. = człowiek tępego umysłu, niezdolny, głupiec; mieć kiełbie we łbie = być postrzelonym, niedowarzonym, warjatem, mieć zajączki w głowie; łbem kręcić=starać się wymyślić coś rozumnego a. dowcipnego, kłopotać ś., trwożyć ś.; w ł. ś. skrobać=mieć kłopot; przen., wziąć w ł.= zginąć, przepaść, pójść i na marne; skręcić czemu ł. = zniszczyć, zatrzeć ślady, udaremnić, unicestwić; na ł., na szyję = bardzo pośpiesznie, co tchu; zupełnie, doszczętnie, z kretesem (zbić wrogów na ł., na szyję); ł. na ł., ł. w ł. = jedno za drugie, sztuka za sztukę (przy zamianie); spaść z pieca na ł. = z trudnego położenia dostać ś. w jeszcze trudniejsze, z deszczu pod rynnę, z dobrobytu w biedę; jedno w ł., drugie koło łba = niedbale, niedokładnie coś robić (zdr. Łebek, Łepek).

Łebak, Łepak, człowiek zdolny, rozumny, rozgarnięty.

Łebek, zdr. od Łeb; mała głowa; tępe zakończenie niewielkiego przedmiotu w kształcie główki (ł. szpilki, gwoździka); jak ł. od szpilki = bardzo mały, drobniutki, przen., po ł-kach = powierzchownie, pobieżnie, piąte przez dziesiąte, niedbale.