Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/641

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nara angielskiego; miara = 290 litrom.

Kwarteron, hiszp., potomek europejczyka i terceronki, lub odwrotnie.

Kwartet, wł., utwór muzyczny na cztery głosy lub na cztery instrumenty; cztery osoby wykonywające taki utwór.

Kwartjer, fr., udzielenie załodze zdobytej fortecy prawa wolnego wyjścia z bronią w ręku.

Kwart-major, w grze w rumel pikietę: sekwens czterech kart jednej maści od asa.

Kwartnik, fr., dawna moneta polska = pół grosza a. 1/6 grosza; drobny pieniądz.

Kwarto, In kwarto, łć., wielkości ćwierci arkusza.

Kwartówka, dawna miara objętości; flaszka kwartowa.

Kwart-sekstowy akord, w muz., akord złożony z nuty dolnej, jej kwarty i seksty.

Kwas, ogólna chemiczna nazwa mnóstwa związków chemicznych: gazowych, płynnych, stałych, mineralnych lub organicznych, otrzymanych sztucznie lub naturalnych, w ciałach roślin i zwierząt, o kwaśnej reakcji; coś kwaśnego (ostro-szczypiącego); smak kwaśny; napój kwaśny (k. z chleba); ciasto z mąki, ciepłą wodą zaczynione, zakwaszone, drożdże; przen., przykrość, niezgoda; w lm. k-sy, zły humor, nieporozumienie, dąsy, waśnie.

Kwasić, czynić kwaśnym, kisić, i zakwaszać; k. żelazo = hartować; k. skórę = bejcować; przen., k. w sobie = dusić w sobie, kryć, taić; k. ś. = stawać ś. kwaśnym, rozdrażniać, źle usposabać, kwaśnieć, nudzić ś, krzywić ś., dąsać ś., być niezadowolonym; o pannie = nie wychodzić za mąż.

Kwasja, łć., gorzknia lekarska, drzewo rosnące w Brazylji, którego gorzka kora jest używana jako lek (fig.).

Kwaskowaty, trochę kwaśny.

Kwasoród, chem., dawna nazwa tlenu.

Kwast, nm., frendzla, kutas (fig.).

Kwaszenie, poddanie fermentacji mlecznej; w chem., utlenianie.

Kwaśnieć, nabierać smaku kwaśnego, stawać ś. kwaśnym, kisnąć; być w złym humorze, nachmurzać się; przen., gorzknąć, stawać się przykrym, nudnym.

Kwaśno-słodki, słodki z domieszką smaku kwastowatego; mina słodkawa, lecz niezadowolona.

Kwaśny, niesłodki, mający smak kwasu; zbić kogo na k-e jabłko = na miazgę; mleko k-e = zsiadłe; kapusta, ogórki k-e = kwaszone, kiszone; piwo k-e = skwaśniałe; przen., niezadowolony, niewesoły, posępny, ponury; w chem., k-a reakcja = własność kwasów czerwienienia papierków lakmusowych.

Kwatera, fr., część czego czworoboczna; działka w ogrodzie kwiatowym, warzywnym; część okna, objęta jedną ramą; część deseniu w hafcie, w tkaninie (w dywanie); mieszkanie, szczeg. wojskowego; leże wojskowe.

Kwaterka, łć., czwarta część kwarty; czwarta wierzchnia część składowa jakiego przedmiotu; mała kwatera (w ogrodzie, w tkaninie).

Kwatermistrz, nm., oficer albo urzędnik, zajmujący ś. rozkwaterowaniem wojska — p. Gienerał Kwatermistrz.

Kwaternjon, łć., zeszyt z 4-ch arkuszy; w lm., gałąź wyż. matem.

Kwaterno, wł., w loterji liczbowej cztery numery, razem wzięte i razem z koła wyciągnięte;