Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/562

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Koler, nm., bezgorączkowa choroba mózgu (głównie u koni).

Koleśnik, ten co robi kolasy, kołodziej, stelmach.

Koleśno, przysł., na kołach t. j. wozem, powozem i t. d.

Kolet, fr., rodzaj kołnierza; kurta z łosiej skory do konnej jazdy i polowania.

Koleżeński, łć., przym. od Kolega; przyjacielski; po k-u, przysł., jak koledzy, jak na kolegów przystało, po przyjacielsku.

Koleżeństwo, łć., stosunek kolegów do siebie; przestawanie z kim, obcowanie.

Koleżka, łć., pieszcz. od Kolega.

Kolędap. Kolenda.

Koli, Kolis, fr., paka towarów.

Koliba, rum., szałas pasterski w górach, schronisko w górach przed burzą.

Kolibaćp. Kolebać.

Koliber, karaib., ptak wróblowaty, cienkodzioby z rodziny kolibrów (f.).

Kolidować, łć., być w kolizji, w sprzeczności; nie zgadzać się.

Koligacić się, łć., powinowacić się, łączyć się z inną rodziną przez małżeństwo.

Koligacja, łć., powinowactwo, pokrewieństwo, sojusz, związek.

Koligat, łć., powinowaty; sprzymierzeniec, sojusznik.

Kolimacja, łć, w narzędziach mierniczych zgodność wielkości rzeczywistej kąta z wielkością wymierzoną, dokładne nastawienie alidady na dany punkt.

Kolineacja, łć., odpowiedniość kształtów między sobą.

Koliryt, gr., rodzaj glinki.

Koliskop. Koło.

Kolisty, w kształcie koła, okrągły, kulisty.

Koliszczyzna, bunt chłopów na Ukrainie i rzez szlachty w r. 1768.

Kolizeum, Koloseum, łć., cyrk olbrzymi w Rzymie, (dziś słynna ruina); nazwa wytwornych wielkich gmachów dla widowisk (fig.).

Kolizja, łć., zbieg przeciwnych sobie interesów, zasad a. artykułów prawa; sprzeczność, niezgodność.

Kolja, fr., naszyjnik ozdobny ze złota, srebra, pereł i innych klejnotów.

Kolka, wyrostek roślinny kłójący, kolec na oście, łopianie, tarninie i t. p.; igła drzewa iglastego; w lm. k-ki, igły suche z drzew iglastych, opadłe igliwie; kłójący ból w kiszkach, nerkach, w boku i t. p.; rznięcie, kłócie, ból.

Kolkotar, arab., czerwonawy tlenek żelaza, otrzymywany przy wyrobie kwasu siarkowego, czerwona farba.

Kolnąć, nied. Kłóć; dotknąć boleśnie czymś śpiczastym, ukłóć, ubość; żgnąć, przymówić w sposób uszczypliwy.

Kolodjon, Kolodjum, łć., roztwór bawełny strzelniczej w eterze, ciecz gęsta, łatwo zapalna, używana w fotografji, także w medycynie do opatrywania ran.

Kolofon, gr., w dawnych drukach: ostatnia stronica książki, wskazująca miejsce druku i rok.

Kolofonit, gr., odmiana granitu, kamień czerwonawo-żółty.

Koloid, gr., ciało galaretowate, nie dające ś. skrystalizować i posiadające własność przechodzenia w dwie odmiany, rozpuszczalną i nierozpuszczalną (np. białko, klej).

Kolokacja, łć., wyposażenie; wykaz właścicieli podług kolei, jaką mają być spłaceni; wieś szlachecka, podzielona na części, należące do różnych wierzycieli.