Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/561

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Kolegować, łć., być współtowarzyszem w szkole; być z kim w podobnym zakładzie naukowym, na jednym stanowisku; mieć z kim podobne zajęcie.

Kolej, rowek, brózda, ślad kół, który wozy jadąc, na ziemi zostawiają, koleina; k. a. k. żelazna = szyny na podkładach, po których toczą ś. lokomotywy i wagony; porządek, tryb, następstwo, szereg, kres, granice; koło, kurs; zmiana, obrót, zmiana losu (przechodzić różne k-je; z k-i = z następstwa rzeczy; z k-i tak wypada = z porządku, z obrotu; przyszła na mnie k. = przyszedł czas; po k-i a. k-ją = po porządku, jedno po drugiem.

Kolejarz, Kolejowiec, urzędnik a. oficjalista kolei żelaznej.

Kolejka, kolej o torze węższym niż zwykła, obsługująca miejscowości uboczne i fabryki; wagoniki posuwane, ciągnione po 2 szynach lub napowietrzne na drucie; następstwo w grze a. w piciu kieliszków; k-ą = po kolei, po porządku, jeden po drugim, w koło.

Kolejnictwo, gospodarstwo kolejowe, sprawy kolejowe.

Kolejno, Kolejnie, po kolei, porządkiem, naprzemian.

Kolejny, idący porządkiem jeden po drugim; idący po kolei; obchodzący dokoła, krążący w koło.

Kolejowy, przym. od Kolej; dotyczący kolei żelaznej.

Kolekcja, łć., zbiór przedmiotów jednego rodzaju, mających pewną szczególną wartość.

Kolekcjomanja, łć., manja zbierania, tworzenia różnych kolekcji.

Kolekcjonista (forma ż. Kolekcjonistka), łć., zbieracz, amator zbierania osobliwości.

Kolekcjonować, łć., zbierać, tworzyć kolekcję.

Kolekta, łć., modlitwa kapłana podczas Mszy św. za lud zgromadzony; składka zbierana w kościele na cel dobroczynny.

Kolektanea, łć., zbiór dokumentów, artykułów, notat, wogóle materjałów, rozjaśniających a. uzupełniających daną kwestję.

Kolektor, zbieracz, sprzedający losy loteryjne (forma ż. Kolektorka); zbieracz elektryczności w maszynie elektrycznej; w kanalizacji; kanał główny, odprowadzający nieczystości do rzeki a. na pole irygacyjne.

Kolektura, łć., sprzedaż losów loteryjnych.

Kolektywista, łć., zwolennik kolektywizmu.

Kolektywistyczny, łć., pojęty w duchu kolektywizmu, zorganizowany na zasadzie kolektywizmu.

Kolektywizm, łć., kierunek ekonomiczny, dążący do ustroju społecznego, opartego na własności zbiorowej narzędzi i materjałów (środków produkcji) i rozdziale zysków; odmiana socjalizmu.

Kolektywny, łć., zbiorowy.

Kolenda, łć., pieśń o Narodzeniu Dzieciątka Jezus; podarki noworoczne albo wigilijne; opłatki, sprzedawane przez organistów po domach; przen., nosić kogo, co po k-ie = obmawiać, latać z językiem, z nowinkami; nogi chodzą po k-ie = plączą się (o pijanym).

Kolender, Korjander, łć., roślina z rodziny baldaszkowych której nasiona służą za przyprawę do ciasta, do mięsiwa, polski pieprz (fig.).

Kolendnik, łć., chodzący po kolendzie.

Kolendować, łć., chodzić po kolendzie, zbierać k-ę, śpiewać k-y.

Koleopteroloflja, gr., nauka o chrząszczach.

Koleopteryty, gr., chrząszcze skamieniałe.