Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/385

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

lenistwie, wegetować, marnieć, marnować się, tracić energję.

Gnuśność, lenistwo, próżniactwo, ospałość, ociężałość.

Gnuśny, leniwy, próżniaczy, ospały, zniewieściały, apatyczny.

Gnyk, kość podjęzykowa; g-i = kości kręgowe u wieprza.

Gnyp, Knyp, nóż szewcki.

Gobelin, fr., wzorzysty dywan lub obicie artystycznie tkane, naśladujące do złudzenia malowidła olejne.

Gobelinowy, fr., przym. od Gobelin (dywan g.).

Gockip. Gotycki.

Godło, znak umówiony, hasło, parol; emblemat, symbol, motto, dewiza, wróżba; myśl przewodnia; znamię, piętno, chryzmat.

Godnie, przys. od Godny, należycie, dobrze, odpowiednio, zacnie, szlachetnie, dostojnie.

Godność, poczucie własnej wartości, cześć, honor; dostojeństwo, urząd wysoki; nazwisko, nazwisko rodu; powaga, dystynkcja, szlachetność; g. piastować = piastować urząd, zajmować wysokie stanowisko; świadczyć sobie g. = prawić sobie komplimenty.

Godny, zacny, szanowny; g. a. godzien, odpowiedni, właściwy; wart czego, zasługujący na co, zacny, szlachetny; okazały, słuszny.

Godować, sprawiać gody, wesele, ucztować, biesiadować; raczyć, ugaszczać.

Godownik, sprawujący gody; biesiadnik.

Godowy, przym. od Gody, biesiadny, weselny, uroczysty, odświętny.

Gody, blp., biesiada, uczta; uczta weselna; wesołość, uciecha; czas między Bożem Narodzeniem a Nowym Rokiem.

Godziciel, godzący, pojednawca, pośrednik.

Godzić, w kogo a. w co, mierzyć, celować; na kogo a. na co, zamierzać cios; czyhać; chcieć co osiągnąć, mieć co na celu; zgadzać, zastosowywać; g. kogo o co, umawiać ś.; g. kogo, z kim przyprowadzać do zgody, jednać; g. ś. z kim, umawiać ś., przychodzić do zgody, jednać ś; g. ś., na co, przystawać na co, zezwalać, zgadzać się; g. ś., do czego, umawiać ś. o jaką robotę, być przydatnym; nieos., g-dzi ś. = wolno, należy, przystoi, można.

Godzienp. Godny.

Godzina, 24-ta część doby = 60 minutom; czas, chwila; ostatnia g. = konanie, śmierć (w g-ę śmierci); jeszcze nie wybiła moja g. = nie nadszedł czas; przen., lekcja; g. kanoniczne = pacierze kapłańskie, do pewnych niegdyś godzin przywiązane (z 7-iu godzin złożone: jutrznia, pryma i t. d.); zdr. Godzinka.

Godzinka, zdr. od Godzina; zaledwie godzina, krótkie chwile; w lm. pacierze, modlitwy kapłańskie; nabożeństwo na cześć Niepokalanego Poczęcia N. M. P.; książka z godzinkami.

Godzinnik, zegar; skazówka godzinowa na zegarze.

Godzinny, Godzinowy, przym. od Godzina; od Godziny; godzinę trwający; w astr.; koła g-e = koła zboczeń; wielkie koła sfery niebieskiej, prostopadłe do równika i przechodzące przez biegun; kąt g. gwiazdy = zawarty między jej kołem godzinnym a południkiem danego miejsca.

Godziwie, przys., należycie, godzi się, wolno, przystoi, zacnie.

Godziwość, słuszność, przyzwoitość, właściwość.

Godziwy, który się godzi, przystoi, uczciwy, słuszny, dozwolony.

Goecja, gr., czarodziejstwo za pomocą złych duchów.