Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/383

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gać rozkładowi chemicznemu, gnoić się; przen., gnuśnieć, marnieć, wegetować, przepędzać czas na próżniactwie (g. w więzieniu, g. w lenistwie); pog., spać, wysypiać się, przewalać ś., gnuśnieć w pościeli; nie żyć, leżeć w grobie.

Gnida, jajko wszy, gza i t. p. owadów, przylepione do włosów lub sierści; przen., człowiek mały i wątły.

Gnidosz, roślina zielna z rodziny trędownikowatych (fig.).

Gnidziarka, perukarska szczotka z drutu do ściągania pyłu lub gnid z włosa.

Gnieść, miąć, miętosić, ugniatać, ściskać, cisnąć, przygniatać; tłoczyć, prasować, uwierać, dolegać, dokuczać; zagniatać, zarabiać (ciasto); niepokoić, uciskać, ciemiężyć, nękać, gnębić, dręczyć, martwić, truć; g. ś., tłoczyć się, ściskać ś., pocić ś., mozolić ś.; kroić ś. na co, święcić ś.; g. ś. na posłaniu, układać ś., gnieździć ś., poprawiać ś., przewracać ś.

Gniew, podniecenie, gwałtowna niechęć, oburzenie, złość, irytacja, wściekłość, zapalczywość.

Gniewać, wzbudzać w kim gniew; irytować, przyprowadzać do gniewu, wyprowadzać z cierpliwości, złościć, drażnić; g. ś. na kogo, mieć gniew na kogo, pałać, płonąć, zapalać ś. gniewem, żywić gniew w sercu, irytować ś., sierdzić ś., tracić cierpliwość, oburzać ś., mieć urazę.

Gniewica a. Gniewnicha, w bot., roślina z rodziny ostrojowatych.

Gniewiec, gatunek węża — p. Miedzianka.

Gniewliwy, skłonny do gniewu, kłótliwy, porywczy, obraźliwy, zapalczywy; przyprowadzający do gniewu, obrażający, oburzający.

Gniewny, zagniewany, rozgniewany, zirytowany, nadąsany.

Gniewosz, w bot.p. Niecierpek; człowiek gniewliwy.

Gnieździć, zakładać gniazdo, słać, wić, budować; rozpładzać; przen., pielęgnować: g. nienawiść w sercu; g. ś., gniazdo sobie słać; osiadać, obierać siedlisko, przebywać, zakorzeniać ś.; mieszkać na kupie, ciasno, niewygodnie; poprawiać ś., przewracać ś., układać się (do spania).

Gnieździsty, pełen gniazd.

Gnieźnik, Gniazdosz, Gniazdo ptasie, krajowy gatunek storczyka, o łodydze żółto-brunatnej bezlistnej, rosnący w lasach.

Gnieżdżenie się, słanie gniazda, zamieszkiwanie w jakiej miejscowości, zakładanie siedliska.

Gnilec, gnicie, gnilizna, zgnilizna, gorączka gnilna, szkorbut; choroba pszczół, od zbytniej wilgoci pochodząca.

Gnilica, rozkład krwi, zakażenie.

Gnilikowate, rodzina chrząszczów pięcioczłonkowych.

Gniliznap. Zgnilizna.

Gnilny, podlegający gniciu, sprowadzający gnicie.

Gniłek, grzyb z klasy śluzowców, z rodziny maworkowatych (fig.).

Gniłka, rzecz zgniła, spróchniała; gruszka zgniła albo przegnojona, ulęgałka.

Gniłyp. Zgniły.

Gniot, gniecenie, ucisk — p. Gnet.

Gniotek albo Gniotka, placek ugnieciony, placek z makiem i miodem; męczący się przy jakiej robocie, leniuch.

Gniotowate, rodzina roślin nagozalążkowych.

Gniotownik, w garb., wałek do wyciskania groszku na skórze; gospodarski młynek do gniecenia ziarna, kartofli; szrubownik, młyn walcowy do gniecenia rud.