Dzieżny, przym. od Dzieża: barszcz = barszcz z ukwaszonej mąki a. z ukwaszonego chleba.
Dzięcielin, Dzięcielina, roślina: macierzanka; gatunek lucerny (fig.).
Dzięcioł, ptak z rzędu łażących (fig.); żart. cieśla; telegrafista.
Dzięciołek, zdrob. od Dzięcioł; drobny, krajowy gatunek dzięcioła; w myśl. dzięcioł suchy.
Dzięciołowate ptaki dwuparzystopalcowe, rodzaj ptaków łażących (po pniach pionowych): dzięcioły.
Dzięcior, kojec na kury w kształcie kosza odwróconego, u góry ważkiego; zdr. Dzięciorek.
Dziędziera, Dziędzierawa, Dziędzierzawa, Dendera, Denderawa, — p. Bieluń.
Dzięgiel, nm., roślina zielna z rodziny baldaszkowatych (fig.); choroba koni i bydła.
Dzięgielnica, Lubszcza, bot., roślina z rodziny baldaszkowatych.
Dzięgień, lek., rak wodny, zgorzeń.
Dzięglówka, wódka z dzięglem.
Dzięgława, nm., roślina północno-amerykańska z rodziny dzięglowatych, u nas hodowana w doniczkach; dzięgiel drzewny, bluszczownik.
Dzięgławowate, nm., rodzina roślin dwuliścieniowych, araljowate, bluszczowate.
Dzięgna, blm., lek., zapalenie ust wrzodziejące, zgorzelina.
Dzięka, częściej w lm. Dzięki, podziękowanie, dziękczynienie; d. komu a. czemu = przez kogo, przez co, za sprawą czyją, z powodu czego, za przyczynieniem się, za pośrednictwem czyim.
Dziękczynienie, podziękowanie, dzięki, wyrażenie wdzięczności.
Dziękczynny, dziękujący; oznaczający, wyrażający podziękowanie, dzięki (modły dziękczynne).
Dzięki — p. Dzięka.
Dziękować, oświadczać wdzięczność, składać dzięki; wymawiać ś. grzecznie od przyjęcia czego; d. za służbę = oświadczać postanowienie opuszczenia jej.
Dzik a. dzika świnia, zwierzę ssące parzystokopytowe (fig.); d. drzewa = dziki wyrostek, wilk; p. Dzikus.
Dziki, niedomowy, nieswojski, nieoswojony, nieobłaskawiony; nieuprawny, rosnący w stanie natury, siłami przyrody zasiany i rosnący bez starań ludzkich; leśny, polny (jabłoń dzika, ogród d.); nie ucywilizowany, barbarzyński (człowiek d.); nietowarzyski, nieśmiały, wstydliwy; niepohamowany, nieokiełznany, nieugłaskany, szalony, wściekły, gwałtowny; drapieżny, krwiożerczy; srogi, okrutny, zaciekły, zajadły, zażarty, rozwścieczony, rozbestwiony, rozjuszony (d. wzrok, charakter, dzikie serce, żądze); dziwaczny, dziwny, cudacki, cudaczny, potworny, osobliwy, szczególny, ekscentryczny (d-ka pretensja); kamień d. = nie ociosany; staw d. = zarosły, zapuszczony przez zatamowanie wody w korycie naturalnym; drożdże dzikie, p. Drożdże; d-ka świnia; p. Dzik; d-kie mięso = żywe mięso narastające na ranach jako wytwór chorobliwy; d. kolor = kolor podobny do barwy żelaza; rz. człowiek d., barbarzyniec (napad dzikich); członek parlamentu, nie należący do żadnego stronnictwa; miłośnik sportu, nie należący do towarzystwa sportowego; p. Dzikus.
