Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/253

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Dymić a. d. ś., dym z siebie wydawać, za dużo dymu wywiewać, kopcić, wydawać opar, parować, kurzyć ś.; palić tytun (papierosy, cygara, fajkę), ćmić, kopcić; lampa d-i = kopci, filuje; d-i ś. = dym wychodzi, kopci ś., kurzy ś.

Dymienica, zapalenie ropne gruczołów chłonnych, zwłaszcza w pachwinie (bubon).

Dyminuicja, łć., zmniejszenie, uszczerbek.

Dyminuować, łć., zmniejszać, uszkadzać.

Dymisja, łć., uwolnienie a. wydalenie ze służby państwowej; uwolnienie a. wydalenie ze służby urzędniczej prywatnej.

Dymisjonować, łć., dać dymisję, uwolnić od służby państwowej.

Dymisjonowany, uwolniony ze służby państwowej.

Dymka, drobna cebula zwyczajna; cebula, wędzona przez ogrodników, żeby nie kwitła; rodzaj szabli, demeszka — p. Dyma.

Dymnicap. Dymnik i Dymnisko; rodzaj roślin zielnych z rodziny dymnicowatych (fig.); wał piaszczysty nad brzegiem morskim.

Dymnicowate, nazwa jednej z rodzin z gromady roślin dwuliścieniowych.

Dymnik, Dymnica, otwór, którędy dym wy chodzi; miejsce, okienko, otwór okrągły w dachu, osłoniony daszkiem (fig.); budynek, gdzie ś. wędzą mięsiwa, wędzarnia.

Dymnisko, Dymnica, część kotła parowego, którą uchodzi dym do komina.

Dymny, przym. od Dym; pełen dymu, zadymiony (d-a chata = pełna dymu, kurna); zakopcony, mający barwę, zapach dymu; kłębiący ś., jak dym.

Dymochłon, urządzenie w palenisku parowozu, mające na celu dokładne spalenie cząstek węgla, zawartych w dymie.

Dymorfizm, gr., — p. Dwukształtność.

Dymowe, podymne, podatek od mieszkania.

Dymówka, jeden z krajowych gatunków jaskółki.

Dyna, gr., jednostka siły, siła, udzielająca masie 1 grama przyśpieszenie 1 centymetra na sekundę.

Dynamiciarz, Dynamitnik, Dynamitard, gr., anarchista, używający dynamitu jako środka zniszczenia.

Dynamiczny, działający według praw dynamiki, działający wewnętrzną siłą żywotną, uwydatniający siłę w oddawaniu myśli autora, kompozytora; d-a teorja, teorja, objaśniająca zjawiska ruchem najdrobniejszych cząsteczek ciał.

Dynamika, gr., część mechaniki, traktująca o siłach i o prawach ruchu ciał; rozważanie tych czynników, które są główną przyczyną ruchu w przyrodzie albo w społeczeństwach i badanie i praw, podług których działają; w muz., cieniowanie gry zależne od siły fizycznej grającego, uwydatnianie silne frazesów i myśli. kompozytora.

Dynamit, gr., materjał wybuchowy, złożony z nitrogliceryny i jakiegokolwiek ciała sypkiego (piasku, krzemionki, węgla, cukru lub t. p.).

Dynamitard, Dynamitnikp. Dynamiciarz.

Dynamizm, gr., pogląd filozoficzny, uznający siłę, akcję, ruch, za wyłączną przyczynę zjawisk we wszechświecie.