Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/1020

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

rodziny dydelfów, dydelf wirgiński (fig.).

Oposy, futro ze zwierzęcia opossum.

Opowiadacz, ten, co coś opowiada, głosi.

Opowiadać, dok. Opowiedzieć; opisywać, wyłuszczać, wykładać słowami; głosić, podawać do wiadomości; przepowiadać, zwiastować, szerzyć, krzewić opowiadaniem; oświadczać, obwieszczać, oznajmiać, donosić, meldować; powtarzać, komunikować co komu, udzielać komu wiadomości o czym; żart., gadać, bajać, zmyślać, pleść; o. ś., tłómaczyć ś., zdawać sprawę z czego, mówić co o sobie; dawać znać o sobie; oznajmiać ś., meldować ś.; oznajmiać o chęci oddalenia ś.; oświadczać ś. przy kim a. przy czym, stawać po czyjej stronie.

Opowiadanie, opisywanie słowne czego, jakiego zdarzenia albo jakich zdarzeń; wygłaszanie, ogłaszanie, krzewienie czego (w przeciwstawieniu do opisu i rozprawy); wyszczególnianie wypadków, następujących po sobie w czasie; rzecz opowiedziana, opowieść; żart., gadanie, bajanie.

Opowiednik, w gram., orzeczenie.

Opowiedzeniep. Opowiadanie; czynność opowiadania; o. a. o. ś., zameldowanie o sobie, zawiadomienie o swym przybyciu a. zamiarze oddalenia się.

Opowiedziećp. nied. Opowiadać.

Opowieść, opowiadanie, powieść, gawęda, nowela, jako utwór literacki; wiadomość.

Opozycja, łć., opór, przeciwieństwo zdań; w sejmie: stronnictwo przeciwne rządowemu; wogóle mniejszość, występująca przeciw projektom, uchwałom większości; wystąpienie sądowe ze strony skazanej, o zmianę wyroku zaocznego; położenie ziemi, w czasie obiegu jej około słońca, pomiędzy księżycem lub jaką planetą a słońcem (fig.); przeciwległość.

Opozycjonista, łc., przeczący, opierający się; członek stronnictwa przeciwnego rządowi.

Opozycyjny, łć., przeciwny, sprzeciwiający ś., wychodzący od opozycji.

Opój, pijak, pijanica.

Opółp. Oblader.

Opór, siła, która ma być pokonana przy zastosowaniu innej siły (o. powietrza, o. wody); o. przy poruszaniu jakiego ciała; przeszkoda; o. magnetyczny = siła, z którą stal opiera ś. zmianie swego stanu magnetycznego; o. elektryczny = opór, który siła elektryczna napotyka w nieprzewodniku; przen., opieranie ś., sprzeciwianie ś. cudzej woli a. wypełnianiu cudzych zamierzeń; oporem, przysł., ciężko, z trudnością, jak z kamienia, opornie.

Opóźniać, dok. Opóźnić; czynić co zapóźno, nie w czas, odkładać, odraczać, odwlekać wykonanie czego; o. ś., wybierać się z czym zapóźno, nie w czas, nie przychodzić na czas oznaczony, nie stawiać ś. w terminie, spóźniać ś.; iść za wolno zegarek o-ia ś.).

Opóźnienie, powstrzymanie, odroczenie czego; o. a. o. ś., przybycie zapóźno.

Oppugnować, łć., oblegać, zwalczać.

Opracowywać, dok. Opracować; pracować nad czym, wykonywać jaki pomysł, dzieło, projekt, wykończać starannie, wypracowywać.

Opraćp. nied. Opierać.

Oprawa, czynność oprawiania