Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/1019

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Opoićp. nied. Opajać.

Opoka, skała, kamień, grant skalisty; podstawa, fundament, podpora niewzruszona, podwalina.

Opole, w dawnej Polsce: grupa wsi, sąsiadujących z sobą, a stanowiących jedną gminę, zjednoczoną dla utrzymania wspólnego ładu i bezpieczeństwa; zagroda; kraina, stanowiąca przejście od równin do wyniosłości; kraj, położony między Karpatami a Dnieprem; rodzaj daw. daniny w Polsce.

Opolerować, wypolerować ze wszystkich stron a. z wierzchu.

Opoliczkować, spoliczkować z obu stron.

Opoliturować, wypoliturować z wierzchu a. ze wszystkich stron.

Opolnik, mieszkaniec opola.

Opolny, dotyczący opola; polny, równinny; w górn., o-a góra = szyb, leżący opodal drugiego.

Opona, okrycie, obicie, powłoka, zasłona, kotara, tapeta; pokrowiec, brezent, plandeka; błona, okrywająca jaki narząd w organizmie ludzkim a. zwierzęcym (o-y mózgowe) (fig.); o. gumowa, okrywająca koła samochodu a. roweru (fig.); okrycie stosu węglarskiego z gałązek, liści, mchu, wrzosu i t. p.

Oponent, łć., wygłaszający przeciwne zdanie, czyniący zarzuty, przeciwnik w dyskusji (forma ż. Oponentka).

Oponować, łć., przeciwstawić swoje zdanie innemu, przeczyć, kontrować, w dyspucie być przeciwnego zdania, czynić zarzuty; o. ś., opierać ś. czemu, sprzeciwiać s. czemu, bronić ś. przeciw czemu.

Oponsowieć, oblać ś. ponsem, rumieńcem.

Opończa, tur., płaszcz obszerny bez rękawów i bez peleryny, niekiedy z kapturem (fig.); ubranie męskie wierzchnie kroju kierezji z kapturem

Opoponaks, łć., wonna żywica, wydzielana przez pewien gatunek pasternaku, rosnąca w Syrji, służy do wyrobu perfum i pachnideł.

Opora, to, co podpiera, to, na czym ś. coś opiera, podpora.

Opornie, z trudem, z oporem, jak z kamienia; niechętnie, pomimo woli; z musu.

Oporność, opór, opieranie się.

Oporny, czyniący opór, nieposłuszny, niechętny — p. Oporowy.

Oporowy, na którym ś. coś opiera, który coś podpiera, np. sklepienie: filar o., ściana o-a.

Oportunista, łć., zwolennik oportunizmu, umiejący naginać ś. do okoliczności i wyciągać z nich korzyść.

Oportunizm, łć., polityka zastosowana do okoliczności; naginanie ś. do sprzyjających w danej chwili okoliczności.

Oporządzać, dok. Oporządzić; robić porządki, zaprowadzać porządek, urządzać, w porządki opatrywać; sprawiać niezbędne rzeczy komu, przyodziewać kogo, wyporządzać, przyprowadzać do porządku, wyszykowywać; oprawiać, sprawiać, wypaproszać (o. zwierzynę, rybę); przen., opróżniać, ogałacać z mienia, ogrywać, wyzyskiwać, obrabowywać kogo; o. ś., zaopatrywać ś. w porządki, sprawiać sobie, co potrzeba, zwłaszcza z odzienia, mebli; załatwiać swoje sprawy; wykierowywać ś., wychodzić na czym dobrze a. źle.

Opossum, zwierzę północno-amerykańskie workowate, drapieżne, z