Przejdź do zawartości

Strona:Litwa w roku 1812.djvu/60

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i kijowskiej, oraz z 2 obwodów: białostockiego i tarnopolskiego. Zarząd nad Księstwem Litewskim miał być poruczony namiestnikowi, rezydującemu w Wilnie; na utrzymanie jego dworu, któremu chciano zapewnić okazałość, a nawet świetność, wydzieloną zostałaby część dóbr rządowych. W Petersburgu, przy boku cesarza, miała znajdować się kancelarya litewska z sekretarzem stanu na czele dla kierownictwa wszelkiemi sprawami litewskiemi. Zarząd wewnętrzny miano powierzyć Radzie Administracyjnej, pod przewodnictwem Namiestnika cesarskiego; Rada miała się składać z kilku wydziałów, utworzonych z dyrektora naczelnego i kilku radców. Wszyscy członkowie tej Rady byliby mianowani wprost przez cesarza. Miał zostać wydanym oddzielny regulamin generalny administracyi dla Księstwa Litewskiego, przepisujący szczegółową organizacyę wszystkich gałęzi zarządu lokalnego w zakresie podziału terytoryalnego Księstwa, rozkładu podatków, administracyi funduszów koronnych, utrzymywania wojska i kontygensu rekrutów, policyi, poczt i komunikacyi, wymiaru sprawiedliwości, spraw oświaty, rolnictwa i przemysłu, jakoteż obejmujący ścisły wywód obowiązków i instrukcyi dla władz ustanowionych. Regulamin ten miał by zredagowany przez Komitet, pracujący pod okiem cesarza. Statut Litewski miał pozostać prawem cywilnem W. Księstwa Litewskiego; wszystkie sprawy cywilne i kryminalne miał sądzić Najwyższy Trybunał, zasiadający w Wilnie. Urzędy publiczne miały być dostępne wyłącznie dla obywateli osiadłych i mających własność w Księstwie. Językowi polskiemu winna była zostać przywróconą moc obowiązująca w ekspedycyi wszystkich spraw Księstwa. Wreszcie fundusze edukacyjne miały być na zawsze oddzielone od innych gałęzi dochodów publicznych.
Aleksander posłał powyższy projekt Ogińskiego wraz z drugim projektem konstytucyi Księstwa Litewskiego, opracowanym przez Armfelta, do oceny ks. Adamowi