Strona:Kobiety antyku.pdf/49

jego prośbę przemilczała swoje odkrycie, a tymczasem Penelopa postanowiła wypróbować zalotników, każąc im napiąć łuk Odysa, i przestrzelić dwanaście toporów, obiecując wyjść z tego, który potrafi tego dokonać. Nie przeszli przez tę próbę zalotnicy, ale ukryty w żebraczych szatach Odyseusz przy pomocy wtajemniczonych Telemacha, Eumajosa i Euryklei zawładnął łukiem i z łatwością wykonał zadanie. Kiedy zwycięstwa pokonał wszystkich zalotników, nieufna Penelopa poddała go podstępnemu egzaminowi, aby sprawdzić, czy to jest naprawdę jej mąż. Kazała przenieść jego łoże, bo tylko Odyseusz mógł wiedzieć, że wykonał sam to łoże na podstawie z pnia oliwki głęboko wrosłego w ziemię, i że nie można więc było go przenieść. Kiedy więc ów nieznany przybysz opowiedział, jak to łoże budował, nastąpiło wreszcie pełne rozpoznanie. W tradycji greckiej pozostała nie Penelopa wahająca się między wiernością pamięci męża a ponownym zamążpójściem, lecz jedynie cnotliwa, wierna mężowi, pilnująca domu kobieta, tak jak to w XXIV pieśni przepowiedział duch Agamemnona:
 Jakże czyste serce było u mądrej Penelopy, córy Ikariosa, że tak wiernie pamiętała Odyssa, męża swej młodości! Nigdy nie zaginie sława jej cnót, podadzą nieśmiertelni ziemianom pieśń wdzięczną ku czci mądrej Penelopy.
 Pozytywna bohaterka mitu heroicznego była więc przede wszystkim ideałem wierności i dbałości o dom. Tradycja grecka znała jednak i inne pozytywne w odczuciu Greków postaci mitu, przedstawiane w dramatach V wieku jako bardzo silne indywidualności. W gruncie rzeczy jednak ich głównym tytułem do chwały było odważne spełnienie obowiązku wobec rodziny. Warto tu może przedstawić dwie bohaterki dramatów greckich, które także weszły na trwałe do kultury czasów późniejszych jako symbole pewnych zachowań.
 Jedną z nich była Elektra, córka Agamemnona i Klitajmestry. W przeciwieństwie do bohaterek dotąd w tym rozdziale opisanych Elektra nie pojawiła się ani w eposie ani w tradycji mającej swe korzenie w najdawniejszej tradycji religijnej greckiej. Losy jej są ściśle związane z mitem o losach rodu Atrydów, a szczególnie ze zbrodnią Klitajmestry, wydaje się jednak postacią stworzoną przede wszystkim przez trójcę wielkich tragików greckich: Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa. Początki tej wersji mitu, którą spotykamy u attyckich drama-