Strona:Kobiety antyku.pdf/33

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kiej i skierowała go do Sparty. Niektórzy interpretatorzy tego mitu uważali, że nie tylko szło o nagrodę dla Parysa, lecz także o karę dla Heleny za wybór męża bez miłości. Parys przybył do Sparty, zakochał się w Helenie, porwał ją i zawiózł do Troi, gdzie się z nią ożenił. Helena nie dochowała wierności mężowi, Parys pogwałcił prawa obowiązujące obcego przyjętego gościnnie w domu Menelausa.
Oboje zasłużyli na karę i ją ponieśli; ale to namiętność Heleny stała się przyczyną wielkiej wojny Greków przeciwko Troi. Wzięli w niej udział wszyscy bohaterowie, którzy kiedyś pretendowali do ręki Heleny i związali się przysięgą udzielenia w razie potrzeby pomocy wybranemu na męża. Uczestniczyło w wyprawie także wielu innych bohaterów greckich. W Iliadzie, opisującej wojnę trojańską, Helena występuje jako żona Parysa, mieszkająca z nim w Troi, kochana przez królewską rodzinę trojańską, a przede wszystkim przez swego teścia — Priama, któremu i ona okazuje serdeczne przywiązanie. Iliada kładzie jednak nacisk na to, że Helena została w domu Menelausa porwana. Tęskni ona do Sparty, do swoich rodziców, a także do swego poprzedniego męża. Kiedy ją bowiem bogini, przybrawszy postać siostry Parysa, wezwała, żeby poszła na mury zobaczyć wojska trojańskie i achajskie (greckie), czytamy (Iliada III, w. 130–140, tłum. K. Jeżewska):

Tymi słowami bogini w jej sercu tęsknotę zbudziła,
Słodką — za pierwszym małżonkiem, za miastem i za rodzicami.

A Priam zobaczywszy Helenę powiedział (w. 162–165):

Podejdź tu, córko kochana, bliżej i usiądź koło mnie,
Swego pierwszego małżonka stąd ujrzysz, przyjaciół i krewnych,
W tobie ja winy nie widzę — gdy winni są tylko bogowie,
Oni tę wojnę Achajów obfitą w łzy nam zesłali.

A kiedy Afrodyta wzywa ją do Parysa, którego uratowała od śmierci z rąk Menelausa, unosząc go z pola bitwy, Helena wzdraga się i buntuje przeciwko Afrodycie i mówi (w. 399–405):

Chcesz mnie okrutna na nowo jakimś podstępem omamić!
Gdzie, do jakiego wpierw miasta bogato zaludnionego
Mnie zaprowadzisz? Do Frygii czy do powabnej Meonii,
Jeśli i tam ulubieńca posiadasz z rodu śmiertelnych?
Gdy Menelaos zwyciężył boskiego dziś Aleksandra