Strona:Klejnoty poezji staropolskiej (red. Baumfeld).djvu/395

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Wejcie — patrzcie; krypy — łodzie: pazy, zazy (parzy — żarzy) mazurzenie użyte przez autora niewłaściwie, gdyż „rz“ nie ulega w gwarze ludowej przemianie.

OBYCZAJOWE. RÓŻNE.

O czci dla niewiast. Autor, podpisany: Złota („Słota“): poza tem rękopis bez tytułu. Stosownie do treści użyliśmy nagłówka „Pieśń o dobrych obyczajach“. Pierwsza część tego wiersza pouczającego mówi o zachowaniu się przy stole, zwłaszcza w towarzystwie dam („z mnogą twarzą cudną“), druga o czci dla niewiast.
Przysłusza — godzi się; jego jest na świecie i t. d. — którego jest na świecie wiele; bo nas ku wszej czci przywodzą — rozumie się: niewiasty; acz — jeżeli; w kim jeść koli — w kimkolwiek jest ci...
Śmierci kożdy sie boi. Bajki Biernata z Lublina wyszły p. t. „Żywot Ezopa Fryga Mędrca obyczajnego y z przypowieściami jego, z niektóremi też inych sławnych Mędrców przykłady osobliwymi i bardzo śmiesznymi i też krotochwilnymi“, po raz pierwszy prawdopodobnie w r. 1522 (to wydanie nie zachowane): po raz wtóry w r. 1578 w Krakowie: egzemplarz tego wydania znajduje się w Bibjlotece Kórnickiej (w Wielkopolsce). Jest to pierwszy zbiór bajek i przysłów polskich: zarazem było 1. wydanie tej książki jednym z pierwszych druków polskich. — Wydanie krytyczne (z drzeworytami i facsimiljami) I. Chrzanowskiego w „Bibl. pis. pol.“ Akad. Umiej. w Krakowie, r. 1910.
Owaciem — otóż-ci jam.
Kto pili, nie zmyli. Ze zbioru Biernata z Lublina (patrz: wyżej).
Zwolić sie — zgodzić się (na sąd lisa): kresę — metę; pokuszali — spróbowali („rozumów“, t. j. zdolności); konają — dokonywają: dzielca — działacz, nieomylny — zdolny.
O czytaniu. „Komedia Justina i Konstanciej, brata z siostrą, iaką im Ociec naukę po sobie zostawił“ i t. d. i t. d. — „Na przykład wszem, którzy swe dziatki rostropnie chować żądaią“ i t. d. — wydana została w r. 1557 w Krakowie. Wiersze, tu podane, są zakończeniem wstępu p. t. „Mistrz ku swoim książkom mówi“. Wydał z jedynego egzemplarza T. Wierzbowski, Warszawa 1886 r.
Głuch — człowiek głuchy; niemy dobytek — zwierzęta (domowe).
Żale Wójta. Z „Krótkiej rozprawy miedzy trzemi osobami“ (patrz: objaśn. do str. 59).
Przystaw u niego — towarzysz, asysta (ironicznie)