towanych i przyrodzonych praw narodowych ludności polskiej”[1], lecz postarali się o zorganizowanie szowinizmem narodowym zarażonych warstw społeczeństwa niemieckiego do walki z polskością.
Zestawiając mowy cesarza Wilhelma II. z 8 i 22 września r. 1894 w Malborgu i Toruniu, z mowami ekskanclerza z 16 i 22 września w Warcinie do deputacyi Niemców poznańskich i zachodnio-pruskich, nie możemy przypuścić, aby antypolski ton tych przemówień był dziełem przypadku, był skutkiem narodowych przemówień we Lwowie z d. 16 września[2]; widocznie mamy tu do czynienia ze zręcznie ukartowanym spiskiem kamaryli bismarkowskiej przeciw Capriviemu i jego polityce polskiej, przeciw której cesarza za pomocą takich kreatur, jak komisarza policyjnego, Tauscha, uprzedzono. Najnowszy kurs i hakatyzm, to dzieci duchowe ekskanclerza, nie dziw, że zwyczajem epigonów właśnie tylko najsłabsze strony mistrza starają się naśladować, prześcigując go w znęcaniu się nad słabymi, nad biedną polskością, z której robią straszaka na uciśnioną rzekomo niemczyznę i uciśniony risum teneate protestantyzm. Działalność antypolska tych bliźniaków ma być przedmiotem drugiej części naszej pracy, jakoteż samoobrona społeczeństwa polskiego przeciw zamachom na jego byt narodowy.
Obecny kurs rządowy występuje nietylko we wszystkich dziedzinach administracyi politycznej czy lokalnej wrogo przeciw polskości, lecz nawet w sądownictwie, w szkolnictwie, stara się za pomocą służby wojennej, kolonizacyi i protestantyzmu, przez tępienie wszelkich śladów i objawów polskości w życiu publicznem zrealizować program byłego prezydenta Flottwella, program dążący do systematycznej germanizacyi polskich prowincyj[3]. Oświadczył to bez ogródek „fanatycznie po niemiecku
- ↑ Przemówienie posła ks. dr-a Jażdżewskiego w parlamencie dnia 6 grudnia 1897 r.
- ↑ Fink, Kampf u. die Ostmark, str. 319—321. — Die deutsche Ostmark. Actenstücke u. Beiträge zur Polenfrage, 51—74.
- ↑ Ze względu, iż na program Flottwellowski bardzo często i reprezentanci rządu i wroga nam część społeczeństwa niemieckiego się powołuje,
