nie można, Komisya gen. cofa swą pomoc i pozbawia Polaków już osiedlonych dobrodziejstw prawodawstwa rentowego. Klasyczny przykład tego postępowania mieliśmy niedawno w Piaskowie, gdzie cała parcelacya faktycznie już ukończona, pomiary przeprowadzone, osadnicy w budynki i inwentarze od dawna zaopatrzeni, jednem słowem wszystkie stosunki uregulowane, i tylko już czekało się przekazania kontraktem rentowym rent na Bank rentowy. Generalna Komisya w ostatniej chwili zawiesiła postępowanie: „ponieważ swego czasu stawiony warunek, aby 25% osadników było Niemców, nie został wykonany, nadto dotychczas osiedlone katolickie, z polskiemi niewiastami ożenione osoby niemieckiego pochodzenia, za Niemców nie mogą być poczytane”. Pomimo tych trudności i innych, jak zwyżki cen ziemi, spowodowanej poszukiwaniem majątków ziemskich do parcelacyi przez Komisyę kolonizacyjną niemiecką i hakatystyczny dziesięciomilionowy Landbank, kolonizacya polska się rozwija normalnie, Bank nasz ziemski może się wykazać dzięki rozszerzonemu kapitałowi zakładowemu przewyżką zysku w porównaniu do lat poprzednich o okrągłe 30.000 mk i płaci jak zawsze 4% dywidendy[1]. Cyfry te dowodzą, że lokowanie kapitałów w tym interesie służy sprawie naszej, a mimo to właściciela na straty nie naraża. W niektórych kołach panuje zdanie, że Bank ziemski zanadto jest ostrożny, obrachowany. To jednak nie powinno być bankowi poczytane za grzech, zważywszy, że wskutek nieoględności dawniejszych naszych instytucyj finansowych fortuny całe przepadały. Obok Banku pracują nad osadnictwem polskiem różne spółki ziemskie, jak np. poznańska, toruńska i lokalne spółki parcelacyjne, np. w Ołoboku, Gorzykowie, Pinczynie i t. d. a jakkolwiek o niektórych z nich mówi się, że starają robić dobre interesa i pod płaszczykiem frazesów patryotycznych napełnić swe kieszenie, a zwłaszcza kieszenie członków zarządu, to mimo to wobec koniecznego prądu parcelacyjnego odegrają
- ↑ 8 i 9 Sprawozdanie i rachunki roczne Banku ziemskiego w Poznaniu, 1896 i 1897.
