politycy uprawiają, pragnąc w ten sposób uzyskać tanią sławę i łatwy poklask. Nawet Towarzystwa naukowe, ludzie nauki dziś nie prawdzie, lecz szowinizmowi narodowemu coraz częściej palą kadzidła. Ze szczególniejszą prelekcyą powtarza prawie każda broszura lub książka popularna o Polakach lub Polsce słowa Sybla: „Nie można mówić o upadku narodu polskiego przez podziały. Co r. 1793 upadło, było nieludzkie panowanie nielicznej garści szlachciców nad polskim chłopem”. To się pisze i powtarza o Polsce po Konstytucyi 3 Maja! Czyż wobec tego można żądać prawdy i przedmiotowości w innych dziedzinach życia polskiego czy w przeszłości czy w czasach obecnych od ludzi, którzy na rzecz niemczyzny nauczyli się kłamać bez zająknienia[1]? Szczególnie zachwalaną jest dziś w Niemczech książka Finka, Der Kampf u. die Ostmark, której okładka przedstawiająca czarnego orła, jak szarpie białego, charakteryzuje znakomicie treść. Z wielką bowiem skrupulatnością autor, współpracownik polakożerczej Post zebrał w niej wszystkie opinie braci Hkt w Poznańskiem i Prusach Zach. o Polakach, a zwłaszcza wszystkie denuncyacye przeciw każdej wybitniejszej osobistości polskiej i instytucyi polskiej. I nie dziw, o kwalifikacyi moralnej autora świadczy najlepszy fakt, że został niedawno temu ze stowarzyszenia dziennikarzy berlińskich wykluczony i to za niehonorowe sprawki, i był nadto karany za zwykłe zbrodnie, jakto publicznie w parlamencie stwierdził socyalistyczny poseł Bebel[2]. Jeżeli zestawimy najgłośniejszych działaczy hakatystycznych razem, takiego Finka, Carnapa, Schroedera etc., to kto wie, czy do nich nie można zastosować słów rosyjskiego publicysty, iż gdy przyjdzie godzina skonania, djabeł ich dusze odważy się zabrać chyba przez rękawiczkę[3]. Szczególnie na miano fałszerki i prawdy i deprawatorki opinii publicznej zasługuje prasa hakatystyczna. Mniejsza, że prasa ta uważa ludność polską za stojącą po za sferą prawną,
