ofiarowuje na demokratycznych zasadach opartą konstytucję, w której oświadcza, że nikt wierzący w Boga nie może być zmuszany do jakichś obowiązków religijnych, lub wogóle prześladowany[1]; a w konstytucji, którą wydaje później (1701 r.) i która trwa do r. 1776, zaznacza w jednym ustępie, że lud, obdarzony największemi nawet swobodami obywatelskiemi, nie może być prawdziwie szczęśliwy, jeśli nie posiada wolności sumienia[2]. W zakończeniu uroczyście przyrzeka za siebie i za swych następców, że wypowiedziane przezeń uznanie tej wolności pozostanie po wsze czasy nietykalnem i że brzmienie tego artykułu w żadnym punkcie zmienione nie będzie[3]. Zasadniczo prawnej formie towarzyszy tu zarazem moc lex in perpetuum volitura.
Massachusetts 1692 r. otrzymał od Wilhelma III kartę, udzielającą, według angielskiego aktu tolerancji z 1688 r., zupełnej wolności sumienia wszystkim chrześcijanom za wyjątkiem katolików[4].
- ↑ Laws agreed upon in England Art. XXXV. Poore II, s. 1526.
- ↑ Charter of privileges for Pennsylvania Art. I. Poore II, s. 1537, Gourd I s. 305. By otrzymać urząd, należało wyznawać wiarę w Chrystusa jako Zbawiciela, lecz nie wymagano żadnego ok eślonego wyznania.
- ↑ Art. VIII, 3.
- ↑ Poore I, s. 950, por. Lauer, Church and State in NewEngland in den John Hopkins University Studies, 10 Series II — 111. Baltimore 1892, s. 35 i d.
